อ่าน: 509
Thioguanine or 6-Thioguanine (ไทโอกวัวนีน )
ไทโอกวัวนีน (thioguanine) หรือ 6-ไทโอกวัวนีน (6-thioguanine) เป็นยาที่มีโครงสร้างทางเคมีคล้ายกับเมอร์แคปโทเพียวรีน (mercaptopurine) เมื่อเข้าสู่กระแสเลือดจะถูกเปลี่ยนเป็นสารไรโบนิวคลีโอไทด์ที่ยับยั้งการสังเคราะห์เบสเพียวรีน (purine) ทั้งนี้เบสเพียวรีนเป็นสารที่ถูกนำมาใช้ในการสังเคราะห์กรดนิวคลีอิก (nucleic acids) ที่จำเป็นในการสร้างดีเอ็นเอ (DNA)
- ไทโอกวัวนีนใช้รักษาโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลันชนิดไมอีลอยด์ [acute myelogenous (nonlymphocytic) leukemia] เรียกย่อว่า เอเอ็มแอล (AML)
ไทโอกวัวนีนอาจใช้เพื่อรักษาโรคมะเร็งอื่น ๆได้อีก ดังนั้นหากมีข้อสงสัยควรสอบถามแพทย์หรือเภสัชกร
โปรดแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านเคยมีอาการผิดปกติใดๆหรือมี ประวัติการแพ้ไทโอกวัวนีน (thioguanine) หรือ ส่วนประกอบใด ๆ ในยานี้ รวมทั้งการมีประวัติเคยแพ้สารอื่นๆ เช่น อาหาร, สารกันเสีย, สี เป็นต้น
- ยาเคมีบำบัดมีผลต่อไขกระดูกทำให้มีการสร้างเม็ดเลือดขาวลดลง ทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ง่าย ควรรับประทานอาหารที่สะอาด และปรุงสุกเเล้วใหม่ ๆ ควรงดรับประทานผักสด หรือผลไม้ที่รับประทานทั้งเปลือก หากต้องการรับประทานควรล้างให้สะอาดและปอกเปลือกก่อนรับประทาน
- หลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ ระหว่างใช้ยานี้
ABCDX
รายการนี้จัดอยู่ในประเภท 'D' สำหรับสตรีมีครรภ์
ยามีความเสี่ยงในการก่อให้เกิดความผิดปกติต่อทารกในครรภ์ อย่างไรก็ตาม อาจใช้ยานี้ได้ หากพิจารณาแล้วว่าประโยชน์จากการใช้ยามีมากกว่าความเสี่ยงต่อทารกในครรภ์ ดังนั้นการพิจารณาใช้ยาให้อยู่ในดุลยพินิจของแพทย์
ไทโอกวัวนีน (thioguanine) สามารถทำให้เกิดอันตรายต่อทารก เมื่อให้ยาในสตรีมีครรภ์
จากการศึกษาในหนูทดลองพบว่าเมื่อให้ยาในขนาดสูงกว่าที่ให้ในมนุษย์ 5 เท่า ไทโอกวัวนีนทำให้เกิดความผิดปกติต่อตัวอ่อน เช่น บวมทั้งตัว (generalized edema), กระโหลกศีรษะผิดปกติ (cranial defects), การเจริญของกระดูกลดลง (skeletal hypoplasia),ภาวะโพรงสมองคั่งน้ำ (hydrocephalus) เป็นต้น
สตรีวัยเจริญพันธุ์ที่ใช้ยานี้ควรคุมกำเนิดเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ระหว่างใช้ยานี้
โปรดแจ้งแก่แพทย์หากท่านกำลังให้นมบุตร หรือตั้งใจจะให้นมบุตรในระหว่างที่ได้รับยาไทโอกวัวนีน (thioguanine) เนื่องจากยาอาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ที่รุนแรง จึงไม่แนะนำให้ทารกได้รับน้ำนมมารดาระหว่างใช้ยานี้
เด็กอาจจะไวต่อการเกิดอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาไทโอกวัวนีน (thioguanine) โดยเฉพาะอาการพิษต่อตับ
จำนวนของผู้สูงอายุในการศึกษาการใช้ยาไทโอกวัวนีน (thioguanine) มีไม่เพียงพอที่จะแสดงให้เห็นความแตกต่างของการตอบสนองต่อยาเมื่อเทียบกับวัยผู้ใหญ่
โดยทั่วไปแล้วควรใช้ยาไทโอกวัวนีน ด้วยความระมัดระวังในผู้ป่วยสูงอายุ เนื่องจากผู้ป่วยสูงอายุมีการทำงานของตับ, ไต หรือ การทำงานของหัวใจที่ลดลง หรือมีภาวะโรคร่วมอื่นๆ ที่อาจเพิ่มอาการไม่พึงประสงค์จากยา
ถึงแม้ว่ายาบางอย่างไม่ควรใช้ร่วมกัน ในบางกรณีที่จำเป็นอาจใช้ร่วมกันได้ถึงแม้ว่าอันตรกิริยาอาจเกิดขึ้นก็ตาม โดยแพทย์อาจปรับเปลี่ยนขนาดยาหรืออาจมีข้อควรระวังอื่นๆ ที่จำเป็น ท่านต้องแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านกำลังใช้ยาต่อไปนี้ร่วมอยู่ด้วย
| ยาต้านไทรอยด์ (antithyroid agents) |
แอซาไทโอพรีน (azathioprine) |
| คลอแรมเฟนิอคอล (chloramphenicol) |
คอลชิซีน (colchicines) |
| ฟลูไซโทซีน (flucytosine) |
อินเทอเฟียรอน (interferon) |
| พลิคามัยซิน (plicamycin) |
ไซโดวูดีน (zidovudine) |
| ซัลฟาซาลาซีน (sulfasalazine) |
โพรเบเนซิด (probenecid) |
| ซัลฟินไพราโซน (sulfinpyrazone) |
วัคซีนป้องกันวัณโรค (BCG vaccine) |
| วัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ชนิดตัวเป็น (influenza virus vaccine, live) |
วัคซีนโรคหัดชนิดตัวเป็น (measles virus vaccine, live) |
| วัคซีนโรคคางทูมชนิดตัวเป็น (mumps virus vaccine, live) |
วัคซีนโรคโปลิโอชนิดตัวเป็น (poliovirus vaccine, live) |
| วัคซีนโรตาไวรัสชนิดตัวเป็น (rotavirus vaccine, live) |
วัคซีนโรคหัดเยอรมันชนิดตัวเป็น (rubella virus vaccine, live) |
| วัคซีนโรคฝีดาษ (smallpox vaccine) |
วัคซีนไทฟอยด์ (typhoid vaccine) |
| วัคซีนโรคอีสุกอีใส (varicella virus vaccine) |
วัคซีนไข้เหลือง (yellow fever vaccine) |
ปัญหาความเจ็บป่วยอื่นที่ท่านเป็นอยู่อาจส่งผลต่อการใช้ยาไทโอกวัวนีน (thioguanine) ท่านควรแจ้งแพทย์หากท่านมีภาวะเหล่านี้ร่วมด้วย เช่น
- โรคพิษสุราเรื้อรัง อาจเพิ่มอาการไม่พึงประสงค์ต่อตับ
- โรคอีสุกอีใส อาจทำให้โรครุนแรงขึ้น
- โรคงูสวัด อาจทำให้โรครุนแรงขึ้น
- โรคที่เกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกัน
- ภาวะเลือดจาง หรือ
- โรคติดเชื้อต่าง ๆ ยาไทโอกวัวนีน (thioguanine) จะลดภูมิคุ้มกันของร่างกาย
- โรคตับหรือไต
- โรคเกาต์ (gout) หรือ นิ่ว —- ยาไทโอกวัวนีน (thioguanine) ทำให้กรดยูริกในร่างกายเพิ่มขึ้น อาจทำให้โรคเกาต์กำเริบ หรือเกิดนิ่วได้
- มีภาวะขาดเอนไซม์ไทโอเพียวรีน-เอส-เมทิลทรานเฟอเรส (thiopurine-S-methyltransferase)
ยามีจำหน่ายในรูปแบบยาเม็ดรับประทาน
- รับประทานยาในขณะท้องว่าง (1 ชั่วโมงก่อนอาหารหรือ 2 ชั่วโมงหลังอาหาร) โดยกลืนยาทั้งเม็ด แล้วดื่มน้ำตามมาก ๆ
- ควรใช้ยาตามคำแนะนำของแพทย์ หรือเภสัชกรอย่างเคร่งครัด ใช้ยาจนครบระยะเวลาการรักษา
- ระหว่างที่รับประทานยาไทโอกวัวนีน (thioguanine) ควรดื่มน้ำให้มากเป็นพิเศษ และปัสสาวะบ่อย ๆ เพื่อลดอาการข้างเคียงต่อไตจากยา
- ยาไทโอกวัวนีน (thioguanine) อาจทำให้ท่านมีอาการคลื่นไส้อาเจียน ท่านไม่ควรหยุดใช้ยาเองโดยไม่ปรึกษาแพทย์
- ควรให้ความร่วมมือในการติดตามผลการรักษาเป็นระยะ โดยมาตรวจตามแพทย์นัด และรับยาตามแผนการรักษา การได้ยาไม่ครบ หรือระยะเวลาไม่ตรงกำหนด ก่อให้เกิดผลเสียต่อการรักษา ถ้ามีเหตุจำเป็นต้องเลื่อนระยะเวลาการให้ยา ควรแจ้งแพทย์ก่อนทุกครั้ง
ขนาดยาของยาไทโอกวัวนีน (thioguanine) อาจแตกต่างกันในผู้ป่วยแต่ละราย ควรใช้ยาตามคำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกร
จำนวนครั้งของการรับประทานยาในแต่ละวัน, ระยะห่างของการรับประทานยาในแต่ละครั้งและระยะเวลาที่ท่านรับประทานยาขึ้น อยู่กับสภาวะโรคของท่าน
หากท่านลืมรับประทานยาข้ามมื้อที่ลืมและรับประทานยาต่อในมื้อถัดไปในขนาดยา ปกติ โดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็นสองเท่า และแจ้งให้แพทย์ทราบ
- เก็บในภาชนะปิดสนิทให้พ้นมือเด็ก
- เก็บให้ห่างจากความร้อนและหลีกเลี่ยงการสัมผัสแสงแดดโดยตรง
- ห้ามเก็บยาไว้ในห้องน้ำ ใกล้อ่างล้างมือหรือที่ชื้น เนื่องจากความร้อนหรือความชื้นอาจเป็นสาเหตุให้ยาเสื่อมคุณภาพ
- ทิ้งยาเมื่อยาหมดอายุ
- งดเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ขณะใช้ยานี้ เนื่องจากอาจเพิ่มอาการไม่พึงประสงค์ต่อตับ
- ยาไทโอกวัวนีน (thioguanine) มีผลต่อไขกระดูกทำให้มีการสร้างเม็ดเลือดขาว เกล็ดเลือด และเม็ดเลือดแดงลดลง ทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ง่าย หรือภาวะเลือดออกง่าย
- ควรหลีกเลี่ยงการพบปะกับคนที่เป็นหวัด หัด สุกใส วัณโรค มีไข้ หรือติดเชื้ออื่น ๆ หากมีอาการผิดปกติ ได้แก่ ไข้สูง หนาวสั่น ปัสสาวะแสบขัด เจ็บคอ ท้องเสีย เหนื่อยหอบผิดปกติ ควรรีบพบแพทย์ และแจ้งแพทย์ทุกครั้งว่าท่านกำลังรักษาด้วยยาเคมีบำบัดอยู่
- ระหว่างที่ได้รับการรักษาด้วยยาไทโอกวัวนีน ท่านไม่ควรได้รับวัคซีนใด ๆ โดยไม่ได้แจ้งแพทย์ เนื่องจากยาทำให้ภูมิคุ้มกันของท่านลดลง และมีโอกาสติดเชื้อจากวัคซีนที่ท่านได้รับ นอกจากนี้บุคคลที่ท่านอาศัยอยู่ด้วยก็ไม่ควรได้รับวัคซีนโปลิโอ เพราะอาจทำให้ท่านได้รับเชื้อไวรัสโปลิโอได้
- ควรพบแพทย์ทันทีถ้าท่านมีเลือดออกผิดปกติ ปัสสาวะหรืออุจจาระเป็นเลือด ควรระมัดระวังการใช้ไหมขัดฟัน หรือไม้จิ้มฟัน และแจ้งทันตแพทย์ทุกครั้งว่าใช้ยานี้อยู่
- ไม่แนะนำให้ใช้ยาไทโอกวัวนีนในระยะยาว เนื่องจากเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดพิษต่อตับ โดยมีการพบอาการพิษต่อตับในเด็กที่รับยานี้ในระยะยาวเพื่อรักษามะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดลิมโฟบลาสต์ (acute lymphoblastic leukemia) อาการพิษต่อตับที่พบ เช่น กลุ่มอาการการอุดกั้นหลอดเลือดดำตับ (syndrome of hepatic veno-occlusive disease) คือมีภาวะเลือดมีรงควัตถุสีเหลืองจากน้ำดี (บิลิรูบิน) ปริมาณมากเกินไป (hyperbilirubinemia), ตับโตกดเจ็บ (tender hepatomegaly), น้ำหนักเพิ่มเนื่องจากมีน้ำคั่ง และท้องมาน เป็นต้น หรืออาการของภาวะความดันเลือดสูงในหลอดเลือดดำพอร์ทัล (portal hypertension) คือมีอาการม้ามโต , ภาวะเกล็ดเลือดน้อย, และหลอดเลือดขอดบริเวณหลอดอาหาร (oesophageal varices) เป็นต้น
- ผู้ที่มีภาวะขาดเอนไซม์ไทโอเพียวรีน-เอส-เมทิลทรานเฟอเรส (thiopurine-S-methyltransferase) จะไวต่อการเกิดการกดไขกระดูกจากยาไทโอกวัวนีน (thioguanine) โดยมีแนวโน้มที่จะเกิดอย่างรวดเร็วหลังจากที่เริ่มได้รับยา และอาจมีการกดไขกระดูกอย่างรุนแรง แพทย์อาจสั่งตรวจทางห้องปฏิบัติการเพื่อตรวจหาภาวะขาดเอนไซม์นี้ และอาจปรับขนาดยาเพื่อให้เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย
ยาอาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์บางอย่างที่ไม่ต้องการ ซึ่งอาการเหล่านี้ไม่ได้เกิดกับผู้ใช้ยาทุกราย แต่หากเกิดอาการไม่พึงประสงค์ขึ้นควรได้รับการรักษาที่เหมาะสม
ก. พบแพทย์ทันหากมีอาการต่อไปนี้
พบไม่บ่อย
- อุจจาระมีสีดำ, ปัสสาวะหรืออุจจาระเป็นเลือด, ไอ หรือเสียงแหบ, ไข้ หรือสั่น, ปวดบั้นเอว, ปัสสาวะขัดหรือเจ็บ, มีเลือดออกผิดปกติ หรือมีจ้ำเลือด
ข. พบแพทย์โดยเร็ว หากมีอาการต่อไปนี้
พบบ่อย
- อ่อนเพลียผิดปกติ, ตัวเหลือง ตาเหลือง
พบไม่บ่อย
- ปวดข้อ, เบื่ออาหาร, คลื่นไส้ อาเจียน, เท้าหรือขาบวม
พบน้อย
ค. อาการไม่พึงประสงค์อื่น ๆ อาจเกิดขึ้นได้โดยไม่จำเป็นต้องได้รับการรักษา อาการไม่พึงประสงค์เหล่านี้จะหายไปในระหว่างการรักษาหรือหยุดยาไปแล้วเนื่อง จากร่างกายจะปรับตัวเข้ากับยา ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรถ้าอาการไม่พึงประสงค์เหล่านี้เกิดขึ้นติดต่อกันนาน หรือรบกวนการใช้ชีวิตประจำวันของท่าน
พบไม่บ่อย
- ผิวหนังมีสีคล้ำขึ้น, ท้องเสีย, ปวดศีรษะ, ผื่นผิวหนัง คัน, อ่อนเพลีย
ง. อาการไม่พึงประสงค์อื่น ๆ นอกเหนือจากที่ระบุไว้อาจเกิดขึ้นในผู้ป่วยบางราย หากท่านสังเกตเห็นอาการไม่พึงประสงค์อื่น ๆ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร
ยานี้จัดอยู่ในกลุ่มยาต่อไปนี้
ยานี้เกี่ยวข้องกับยาต่อไปนี้
Azacitidine, Capecitabine, Cladribine , Cytarabine (Ara-C) , Decitabine, Fludarabine , Fluorouracil (5-FU) , Gemcitabine, Mercaptopurine or 6-Mercaptopurine (6-MP) , Methotrexate , Pemetrexed, Tegafur and Uracil
ยานี้มีชื่อทางการค้าต่อไปนี้
Lanvis (tablets 40 mg) (แลนวีส (เม็ด 40 มก.))
ข้อมูลนี้ไม่สมบูรณ์ ยานี้อาจจะยังมีชื่อทางการค้าอื่นที่ไม่ได้แสดงในนี้ หรือชื่อทางการค้าที่แสดงในนี้อาจจะไม่อนุญาตให้จำหน่ายแล้ว
- กองควบคุมยา สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข. สืบค้นทะเบียนยาสามัญสำหรับยาเดี่ยว. Fluorouracil . Available at: http://wwwapp1.fda.moph.go.th/ed2547/?url=14 Access Date: June 14, 2010.
- วิลาวัณย์ พิชัยรัตน์ และ สมสมัย สุธีรศานต์. การดูแลตนเองเมื่อได้รับยาเคมีบำบัด [สำหรับผู้ป่วยเเละครอบครัว] พิมพ์ครั้งที่ 2 . โรงพยาบาลสงขลานครินทร์. 2552 หน้า 5-19
- CPM medica. MIMS Thailand Online. Available at http://www.mims.com. Access Date: July 16, 2010.
- Dailymed current medication information .Thioguanine. Available at: http://dailymed.nlm.nih.gov/dailymed/drugInfo.cfm?id=5912 Date: July 16, 2010.
- DRUGDEX® System:Klasco RK (Ed): DRUGDEX® System (electronic version). Thomson Micromedex, Greenwood Village, Colorado, USA. Available at: http://www.thomsonhc.com (cited: 14/7/2010).
- Medina PJ and Fausel C. Cancer Treatment and Chemotherapy. In : DiPiro JT, Talbert RL, Yee GC, Matzke GR, Wells BG and Posey LM , editors.PharmacotherapyA Pathophysiologic Approach 7th ed. New York: McGraw-Hill; 2008. p. 2085-2108.
- MedlinePlus Trusted Health Information for You. Thioguanine (Systemic) Available at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/druginfo/drug_Aa.html. Access Date: March 17, 2005.
- The Merck Manuals Online medical Library The Merck Manual for Healthcare Professionals: Thioguanine Drug Information Provided by Lexi-Comp. Available at: http://www.merck.com/mmpe/print/lexicomp/thioguanine.html Access Date: July 16, 2010.
