ปลัดกระทรวงสาธารณสุข ย้ำเตือนประชาชนหลังถูกสุนัขกัด ควรพบแพทย์เพื่อฉีดวัคซีนทันทีไม่ควรเกิน 72 ชั่วโมง ที่ผ่านมายังไม่พบรายงานโรคพิษสุนัขบ้าติดต่อจากคนสู่คน โดยเฉพาะผู้ที่สัมผัสกับเจ้าหน้าที่สาธารณสุขที่เสียชีวิตจากโรคนี้ ไม่ต้องกังวล หากไม่ได้สัมผัสใกล้ชิด เพราะเชื้อที่ออกทางน้ำลายตายง่าย

นายแพทย์ไพจิตร์ วราชิต ปลัดกระทรวงสาธารณสุข ให้สัมภาษณ์เกี่ยวกับกรณีที่เจ้าหน้าที่กระทรวงสาธารณสุขเสียชีวิตจากโรคพิษ สุนัขบ้า ว่า คนติดโรคพิษสุนัขบ้าจากการถูกสัตว์ที่เป็นโรคกัด ข่วน หรือเลียที่บาดแผล ริมฝีปากหรือนัยน์ตา และจะแสดงอาการป่วยประมาณ 4 วันจนถึง 3-4 ปีก็ได้ แต่ส่วนใหญ่ไม่เกิน 1 ปี และจะเสียชีวิตทุกราย เพราะโรคนี้ไม่มียารักษา โดย 2-3 วันแรกอาจมีไข้ต่ำๆ เจ็บคอ เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย คันหรือปวดแสบปวดร้อนตรงบริเวณแผลที่ถูกกัดแม้ว่าแผลอาจหายเป็นปกติแล้ว ต่อไปอาการจะรุนแรงขึ้น มีอาการตื่นเต้นตกใจง่าย กระสับกระส่าย ไม่ชอบแสงสว่าง ลมและเสียงดัง กลืนน้ำและอาหารลำบาก ชัก เป็นอัมพาต หมดสติ และเสียชีวิต ที่ผ่านมาพบคนเป็นโรคนี้จากการติดเชื้อจากสัตว์ ยังไม่มีรายงานติดเชื้อคนสู่คน

การปฏิบัติตัวหลังถูกสุนัขหรือสัตว์ที่สงสัยว่าบ้ากัด ขอให้ล้างแผลทันทีด้วยน้ำสะอาด ฟอกสบู่ 2-3 ครั้ง จะขจัดเชื้อโรคออกจากแผลได้ร้อยละ 80 ทาแผลด้วยยาพิวิดีนหรือแอลกอฮอล์ หรือทิงเจอร์ไอโอดีน แล้วรีบไปพบแพทย์ทันทีเพื่อฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าซึ่งควรฉีดทันที ไม่เกิน 72 ชั่วโมง หากสุนัขตายให้นำซากมาตรวจ หากไม่ตายให้ขังไว้ดูอาการ 10 วัน ส่วนการรักษาด้วยสมุนไพรหรือแพทย์แผนโบราณไม่สามารถป้องกันโรคได้

สำหรับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ในคนขณะนี้มีความปลอดภัยสูง ผู้ที่ไม่เคยฉีดฉีดวัคซีนมาก่อนจะฉีด 5 เข็มหลังฉีดวัคซีนเข็มแรก 14 วันจะเริ่มมีภูมิต้านทาน โดยภูมิคุ้มกันจะมีผลเต็มที่เมื่อฉีดครบทั้ง 5 เข็มตามแพทย์นัด ในรายที่เคยฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้าไม่เกิน 6 เดือน หากถูกกัดจะฉีดอีก 1 เข็ม ส่วนคนที่ฉีดเกิน 6 เดือนจะฉีด 2 เข็มเพื่อกระตุ้นภูมิคุ้มกัน โดยมีผู้ที่ได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าเฉลี่ยปีละกว่า 400,000 ราย อย่างไรก็ตามวิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันโรคนี้ ก็คือการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าให้แก่สุนัข เริ่มฉีดครั้งแรกเมื่อสุนัขอายุตั้งแต่ 2 เดือน และฉีดซ้ำทุกปี

สุนัขทุกวัยมีโอกาสเป็นโรคพิษสุนัขบ้า ในลูกสุนัขจะได้รับเชื้อมาจากแม่ขณะเลียปากลูก สุนัขจะมีอาการทางประสาท มีทั้งชนิดดุร้ายและเซื่องซึม ในระยะสุดท้ายขากรรไกรจะแข็ง ปากอ้า ลิ้นห้อย น้ำลายไหล วิ่งไม่มีจุดหมาย เป็นอัมพาต และตายในที่สุด ประชาชนที่ไปซื้อสุนัขที่ฟาร์มหรือร้านจำหน่ายสุนัข ไม่ควรอุ้มหรือให้สุนัขเลียใบหน้า เลียมือ เพื่อลดความเสี่ยงสัมผัสเชื้อ โดยผู้ขายสุนัขจะต้องเตรียมใบรับรองการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า พร้อมเครื่องหมายประจำตัวสัตว์ มอบให้ผู้ซื้อทุกครั้งเป็นไปตามกฎหมาย

ที่มา กระทรวงสาธารณสุข