Gatifloxacin (Ophthalmic)

กาติฟลอกซาซิน(gatifloxacin) เป็นยากลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (fluoroquinolones) กาติฟลอกซาซินชนิดใช้กับดวงตาใช้สำหรับรักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรียที่ดวงตา เช่น เยื่อบุตาอักเสบ (conjunctivitis) และแผลที่กระจกตา (corneal ulcers) เป็นต้น อาจใช้ร่วมกับยาหยอดตา ยาป้ายตาหรือยารับประทานอื่น ๆได้

• ยานี้ไม่ได้ผลต่อเชื้อไวรัสหรือเชื้อราในโรคติดเชื้อที่ดวงตา
  ยามีจำหน่ายในรูปแบบ
• กาติฟลอกซาซิน ชนิดหยอดตา (gatifloxacin ophthalmic solution)

โปรดแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านเคยมีอาการผิดปกติใดๆหรือมี ประวัติการแพ้ยากาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) หรือ
ยาในกลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (fluoroquinolones) ตัวอื่น หรือส่วนประกอบใด ๆ ในยานี้ รวมทั้งการมีประวัติเคยแพ้สารอื่นๆ เช่น อาหาร, สารกันเสีย, สี เป็นต้น

ท่านสามารถรับประทานอาหารได้ตามปกติเว้นแต่ว่าแพทย์ได้แจ้งท่านเป็นอย่างอื่น

รายการนี้จัดอยู่ในประเภท 'C' สำหรับสตรีมีครรภ์

จากการศึกษาในสัตว์พบว่ายาทำให้เกิดความผิดปกติต่อตัวอ่อนในครรภ์ แต่ไม่มีรายงานการศึกษาที่ควบคุมอย่างดีในมนุษย์ หรือ ไม่มีรายงานการศึกษาในมนุษย์และสัตว์ถึงผลของยาต่อตัวอ่อนหรือทารกในครรภ์ ดังนั้น ควรใช้ยานี้เมื่อมีการประเมินแล้วว่าจะเกิดประโยชน์มากกว่าความเสี่ยงในการเกิดความผิดปกติของทารกในครรภ์

ไม่มีการศึกษาการใช้ยานี้ในมนุษย์ที่ตั้งครรภ์ จากการศึกษาในสัตว์ทดลองพบว่ายานี้ก่อให้เกิดความผิดปกติต่อตัวอ่อนเมื่อให้ ยาในรูปแบบรับประทาน ดังนั้นสตรีมีครรภ์ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยานี้ โดยเฉพาะในช่วง 3 เดือนแรกของการตั้งครรภ์

กาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) ขับออกทางน้ำนมของหนูทดลอง ไม่ทราบว่ายานี้ขับออกทางน้ำนมของคนหรือไม่ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยา

ไม่มีความแตกต่างในความปลอดภัยหรือประสิทธิภาพระหว่างคนสูงอายุและคนหนุ่มสาว

ถึงแม้ว่ายาบางอย่างไม่ควรใช้ร่วมกัน ในบางกรณีที่จำเป็นอาจใช้ร่วมกันได้ถึงแม้ว่าอันตรกิริยาอาจเกิดขึ้นก็ตาม โดยแพทย์อาจปรับเปลี่ยนขนาดยาหรืออาจมีข้อควรระวังอื่นๆ ที่จำเป็น โปรดแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านกำลังใช้ยาหยอดบริเวณเดียวกันกับยากาติฟลอกซาซินชนิดใช้กับดวงตา (ophthalmic gatifloxacin)

ปัญหาการเจ็บป่วยอื่นที่ท่านเป็นอยู่อาจส่งผลต่อการใช้ยากาติฟลอกซาซินชนิดใช้กับดวงตา (ophthalmic gatifloxacin) โปรดแจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทุกครั้งก่อนใช้ยาหากท่านกำลังเจ็บป่วยอยู่

ขั้นตอนการใช้ยาหยอดตา

1. ล้างมือให้สะอาดก่อนที่จะใช้ยาหยอดตา
2. อ่านวิธีใช้ยาบนฉลากยา ตรวจสอบวันหมดอายุของยาทุกครั้งที่ใช้
3. เขย่าขวดยาก่อนใช้ยาหยอดตา
4. เปิดเกลียวจุกของขวดยาไว้
5. นอน หรือนั่งลงให้ศีรษะเอนไปทางด้านหลัง พร้อมกับมองแหงนตาขึ้น กรณีผู้ป่วยเป็นเด็ก ควรหยอดในท่านอนสะดวกกว่า และไม่ควรหยอดตาในขณะที่เด็กร้องไห้
6. ค่อย ๆ ใช้มือข้างหนึ่งดึงหนังตาล่างลงมาให้เป็นกระพุ้ง และเหลือบตาขึ้นข้างบน
7. ให้ใช้มืออีกข้างหนึ่งจับขวดยาซึ่งมีหลอดหยดยาติดอยู่ที่ขวด โดยให้ปลายหลอดอยู่ใกล้ตา แต่อย่าให้สัมผัสกับตาหรือขนตา
8. หยดยาตามจำนวนที่แพทย์สั่งลงตรงกระพุ้ง ด้านในของเปลือกตาล่าง
9. ใช้นิ้วมือกดตรงหัวตาด้านในเบาๆประมาณ 1-2 นาที เพื่อป้องกันไม่ให้ยาไหลเข้าสู่ท่อนํ้าตา จะได้ไม่รู้สึกขมคอ
10. ปิดตาเบา ๆ (อย่าขยี้ตา) ใช้กระดาษทิชชูซับนํ้ายาส่วนเกินออก หลับตาอย่างน้อย 2 นาที
11. ถ้าต้องหยอดยาตามากกว่า 1 ชนิด ควรหยอดยาตาแต่ละชนิดห่างกันอย่างน้อย 5 นาที ถ้ามีทั้งยาหยอดตาและยาป้ายตาพร้อม ๆ กัน ควรจะใช้ยาหยอดตาก่อน ทิ้งระยะ 10 นาที แล้วจึงป้ายตา
12. หลังจากหยอดยา ป้ายยา เรียบร้อยแล้ว ปิดจุกยาให้สนิท ควรเก็บยาไว้ในตู้เย็นช่องธรรมดา
13. หลังจากเปิดยาหยอดตาใช้แล้ว ไม่ควรจะใช้ยานั้นเกิน 1 เดือน
14. ถ้ามีอาการแพ้ คือ ตาแดง บวม แสบตามาก หรือมีผิวหนังแดงมาก ต้องหยุดยา และพบจักษุแพทย์

คำแนะนำอื่น ๆ ในการใช้ยาหยอดตา

• เพื่อให้ได้ผลดี ควรใช้ยานี้จนครบเวลาการรักษา ถึงแม้ว่าอาการของท่านจะดีขึ้นหลังจากใช้ยาไม่กี่วันก็ตาม หากท่านหยุดใช้ยานี้เร็วเกินไป อาจจะกลับมามีอาการใหม่ และ ไม่ควรลืมใช้ยา
• หากมีขี้ตามาก ให้ล้างตาด้วยนํ้ายาล้างตา หรืออาจเช็ดขี้ตาก่อนหยอดตา

ขนาดยาของยากาติฟลอกซาซินชนิดใช้กับดวงตา (ophthalmic gatifloxacin) แตกต่างกันในผู้ป่วยแต่ละราย ควรใช้ยาตามคำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกรหรือตามที่ฉลากระบุ

ถ้าลืมหยอดตา ให้หยอดตาทันทีที่นึกได้ แต่ถ้าเกือบจะถึงเวลาที่จะหยอดตาครั้งต่อไป ก็ไม่ต้องหยอดตาครั้งที่ลืม แต่รอหยอดยาครั้งต่อไปได้เลย

• เก็บให้พ้นมือเด็ก
• เก็บให้ห่างจากความร้อนและหลีกเลี่ยงการสัมผัสแสงแดดโดยตรง
• ห้ามเก็บยาในช่องแช่แข็ง
• ทิ้งยาเมื่อยาหมดอายุ
• ยาหยอดตา หลังจากเปิดฝาแล้วให้เก็บในตู้เย็น และมีอายุ 1 เดือน หากเปิดฝาเกิน 1 เดือนให้ทิ้งยานั้น

หากอาการไม่ดีขึ้นใน 7 วัน หรืออาการแย่ลงควรรีบกลับไปพบแพทย์
หยุดยา และรีบกลับไปพบแพทย์ทันที หากใช้ยาแล้ว มีผื่นผิวหนัง หรือปฏิกิริยาการแพ้เกิดขี้น

• สำหรับผู้ที่ใส่เลนส์สัมผัส ให้ถอดเลนส์สัมผัสก่อนหยอดตาเพื่อหลีกเลี่ยงการดูดซับของยาของเลนส์สัมผัส ซึ่งอาจทำให้เลนส์สัมผัสเสียได้
• ห้ามใช้ยาหยอดตาร่วมกับผู้อื่น เพราะจะติดโรคกันได้
• ถ้ายาหยอดตาเปลี่ยนสี หรือ ขุ่น ห้ามใช้ต่อไปอีก
• หลีกเลี่ยงไม่ให้ปลายหลอดสัมผัสตา นิ้ว หรือสิ่งอื่น
• ก่อนใช้ยากาติฟลอกซาซินใช้กับดวงตา (ophthalmic gatifloxacin) ควรแน่ใจก่อนว่าผู้ป่วยไม่เคยมีประวัติแพ้ยาอื่นในกลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (fluoroquinolones) และควรสังเกตอาการแพ้ยาอย่างใกล้ชิด หากผู้ป่วยเคยมีประวัติแพ้ยาดังกล่าวและได้รับกาติฟลอกซาซิ เพราะมีโอกาสเกิดการแพ้ข้ามกันได้
• การใช้ยานี้อาจทำให้ดวงตามีความไวต่อแสงแดดมากขึ้น ควรหลีกเลี่ยงการแสงแดด หรือใส่แว่นตากันแดด เพื่อลดอาการระคายเคืองตา
• การใช้ยาเป็นเวลานานอาจทำให้เกิดการดื้อยาและการเจริญมากไปของเชื้อที่ดื้อยาได้ ทำให้เกิดการติดเชื้อสำทับได้ (superinfection)

ยาอาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์บางอย่างที่ไม่ต้องการ ถึงแม้ว่าอาการไม่พึงประสงค์
ต่อไปนี้อาจไม่ได้เกิดขึ้นทั้งหมด แต่หากเกิดอาการไม่พึงประสงค์ขึ้นควรได้รับการรักษาที่เหมาะสม
ก. พบแพทย์โดยเร็วหากมีอาการต่อไปนี้
พบน้อยมาก

• ตาบวม, ผื่นลมพิษ, คัน , หน้าบวม, แน่นหน้าอก, หายใจลำบาก

ข. พบแพทย์โดยเร็ว หากในอาการต่อไปนี้
พบน้อยมาก

• เวียนศรีษะ

ข.อาการไม่พึงประสงค์อื่น ๆ อาจเกิดขึ้นได้โดยไม่จำเป็นต้องได้รับการรักษา อาการไม่พึงประสงค์เหล่านี้จะหายไปในระหว่างการรักษาหรือหยุดยาไปแล้วเนื่องจากร่างกายจะปรับตัว เข้ากับยา ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรถ้าอาการไม่พึงประสงค์เหล่านี้เกิดขึ้นติดต่อกันนาน หรือรบกวนการใช้ชีวิตประจำวันของท่าน
พบบ่อย

• แสบตา
• ระคายเคืองเยื่อบุตาและหนังตา
• น้ำตาไหลมากขึ้น
  พบน้อย
• ตาพร่า, เจ็บตา, ตาไวต่อแสงมากขึ้น, ตาแดง, หรือตาแห้ง
• ปวดศีรษะ
  ค.อาการไม่พึงประสงค์อื่น ๆ นอกเหนือจากที่ระบุไว้อาจเกิดขึ้นในผู้ป่วยบางราย หากท่านสังเกตเห็นอาการไม่พึงประสงค์อื่น ๆ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร

• Fluoroquinolones, Antibacterials (Fluoroquinolones, Antibacterials)

• Zymar (ophthalmic solution 0.3%)

• Ciprofloxacin (ซิโพรฟลอกซาซิน)
• Moxifloxacin (โมซิฟลอกซาซิน)
• Norfloxacin (นอร์ฟลอกซาซิน)
• Ofloxacin (โอฟลอกซาซิน)
• Levofloxacin (ลีโวฟลอกซาซิน)
• Gatifloxacin (กาติฟลอกซาซิน)
• Lomefloxacin (โลมีฟลอกซาซิน)
• Nalidixic acid (กรดนาลิดิซิก)
• Ofloxacin (Ophthalmic) (โอฟลอกซาซิน ชนิดใช้กับดวงตา)
• Ofloxacin (Otic) (โอฟลอกซาซิน ชนิดหยอดหู)
• Moxifloxacin (Ophthalmic) (โมซิฟลอกซาซิน ชนิดใช้กับดวงตา)
• Levofloxacin (Ophthalmic) (ลีโวฟลอกซาซิน ชนิดใช้กับดวงตา)
• Ciprofloxacin (Ophthalmic) (ซิโพรฟลอกซาซินชนิดใช้กับดวงตา)
• Prednisolone and Ofloxacin (Ophthalmic) (ยาสูตรผสมเพรดนิโซโลนและโอฟลอกซาซินชนิดใช้กับดวงตา)
• Gatifloxacin (Ophthalmic) (กาติฟลอกซาซินชนิดใช้กับดวงตา)
• Dexamethasone and Moxifloxacin (Ophthalmic) (ยาสูตรผสมเดกซาเมทาโซนและโมซิฟลอกซาซินชนิดใช้กับดวงตา)
• Dexamethasone and Ciprofloxacin (Otic) (ยาสูตรผสมเดกซาเมทาโซนและซิโพรฟลอกซาซินชนิดหยอดหู)
• Hydrocortisone and Ciprofloxacin (Otic) (ยาสูตรผสมไฮโดรคอร์ติโซนและซิโพรฟลอกซาซินชนิดหยอดหู)

1. กองควบคุมยา สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข. สืบค้นทะเบียนยาสามัญสำหรับยาเดี่ยว. Gatifloxacin. Available at: http://wwwapp1.fda.moph.go.th/ed2547/?url=14 Access Date: Nov 8, 2010
2. สุชาดา ชุติมาวรพันธ์, โพยม วงศ์ภูวรักษ์, อภิฤดี เหมะจุฑา. คู่มือทักษะตามเกณฑ์ความรู้ความสามารถทางวิชาชีพของผู้ประกอบวิชาชีพเภสัชกรรม (พ.ศ.2550). สภาเภสัชกรรม. หน้า 66-91.
3. Dailymed current medication information . Gatifloxacin Available at: http://dailymed.nlm.nih.gov/dailymed/drugInfo.cfm?id=11651 Date: Nov 8, 2010
4. MedlinePlus Trusted Health Information for You. Gatifloxacin Ophthalmic Available at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/druginfo/meds/a605012.html. Access Date: Nov 8, 2010
5. The Merck Manuals Online medical Library The Merck Manual for Healthcare Professionals Gatifloxacin acid Drug Information Provided by Lexi-Comp. Available at: http://www.merck.com/mmpe/lexicomp/gatifloxacin.html Access Date: Nov 8, 2010