Gatifloxacin

กาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) เป็นยากลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (fluoroquinolones) ใช้สำหรับรักษาการติดเชื้อตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย ออกฤทธิ์โดยฆ่าเชื้อแบคทีเรียหรือยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรีย อย่างไรตามยาเหล่านี้ไม่เหมาะสมสำหรับรักษาไข้หวัดหรือการติดเชื้อไวรัส อาจใช้ในกรณีอื่นตามดุลยพินิจของแพทย์

โปรดแจ้งแพทย์หากท่านเคยมีอาการผิดปกติใดๆ หรือมีประวัติการแพ้ยากาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) หรือ ยากลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (fluoroquinolones) ตัวอื่น หรือยาที่เกี่ยวข้องอื่น เช่น ซินอกซาซิน (cinoxacin) หรือกรดนาลิดิซิก (nalidixic acid) หรือ ส่วนประกอบใด ๆ ในยานี้ รวมทั้งการมีประวัติเคยแพ้สารอื่นๆ เช่น อาหาร สารกันเสียหรือสี เป็นต้น

ห้ามดื่มนมหรือรับประทานอาหารที่ทำจากนมพร้อมยานี้ เพราะแคลเซียมในนมสามารถจับกับยา ทำให้การดูดซึมยาเข้าสู่ร่างกายลดลง หากจำเป็น ให้รับประทานยาห่างจากอาหารเหล่านี้อย่างน้อย 2 ชั่วโมง

รายการนี้จัดอยู่ในประเภท 'C' สำหรับสตรีมีครรภ์

จากการศึกษาในสัตว์พบว่ายาทำให้เกิดความผิดปกติต่อตัวอ่อนในครรภ์ แต่ไม่มีรายงานการศึกษาที่ควบคุมอย่างดีในมนุษย์ หรือ ไม่มีรายงานการศึกษาในมนุษย์และสัตว์ถึงผลของยาต่อตัวอ่อนหรือทารกในครรภ์ ดังนั้น ควรใช้ยานี้เมื่อมีการประเมินแล้วว่าจะเกิดประโยชน์มากกว่าความเสี่ยงในการเกิดความผิดปกติของทารกในครรภ์

ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยานี้เว้นแต่แพทย์พิจารณาแล้วว่าจำเป็นต้องใช้เนื่องจากยังไม่มีการศึกษาในมนุษย์ อย่างไรก็ตามไม่แนะนำให้ใช้ยานี้ในระหว่างตั้งครรภ์เนื่องจากมีรายงานในสัตว์ทดลองว่าทำให้เกิดปัญหาด้านพัฒนาการของกระดูก

ยากลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (fluoroquinolones) บางตัวผ่านเข้าสู่น้ำนมได้ ไม่แนะนำให้ใช้ยานี้ในระหว่างให้นมบุตรเนื่องจากมีรายงานในสัตว์ทดลองว่ากาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) ทำให้เกิดปัญหาด้านพัฒนาการของกระดูก

มีการทดลองการใช้ยานี้ในผู้สูงอายุในขนาดยาที่ให้ผลการรักษาพบว่าไม่ทำให้เกิดผลการรักษาหรืออาการข้างเคียงที่แตกต่างกันในผู้สูงอายุกับวัยอื่น

ถึงแม้ว่ายาบางอย่างไม่ควรใช้ร่วมกัน ในบางกรณีที่จำเป็นอาจใช้ร่วมกันได้ถึงแม้ว่าอันตรกิริยาอาจเกิดขึ้นก็ตาม โดยแพทย์อาจปรับเปลี่ยนขนาดยาหรืออาจมีข้อควรระวังอื่นๆ ที่จำเป็น เมื่อท่านต้องการจะรับประทานกาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) ท่านต้องแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านกำลังใช้ยาต่อไปนี้อยู่

ก. การใช้ยาเหล่านี้ร่วมกับกาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) อาจทำให้เกิดปัญหาเกี่ยวกับหัวใจ เช่น ชีพจรเต้นผิดปกติ

• อะมิโอดาโรน (amiodarone)
• แอสทีมิโซล (astemizole)
• บีพริดิล (bepridil)
• ซิสแซไพรด์ (cisapride)
• ไดโซไพราไมด์ (disopyramide)
• อีริโทรไมซิน (erythromycin)
• เพนทามิดีน (pentamidine)
• ยากลุ่มฟีโนไธอะซีน (phenothiazine) เช่น คลอร์โพรมาซีน (chlorpromazine), ฟลูเฟนาซีน (fluphenazine), เมโทไทรมีพราซีน (methotrimeprazine), เพอร์เฟนาซีน (perphenazine), โพรคลอร์เพอราซีน (prochlorperazine), โพรมาซีน (promazine), ไทโอริดาซีน (thioridazine), ไทรฟลูโอเพอราซีน (trifluoperazine), ไทรฟลูโพรมาซีน (triflupromazine)
• โพรเคนาไมด์ (procainamide)
• ควินีดีน (quinidine)
• ซาโทลอล (satolol)
• เทอฟีนาดรีน (terfenadine)
• ยาต้านซึมเศร้าที่มีโครงสร้างเป็นไตรไซคลิก (tricyclic antidepressant) ได้แก่ แอมิทริปทิลีน (amitriptylline), แอมอกซาพีน (amoxapine), โคลมิพรามีน (clomipramine), เดซิพรามีน (desipramine), ดอกซีพีน (doxepin), อิมิพรามีน (imipramine), นอร์ทริปไทลีน (nortriptyline), โพรทริปไทลีน (protryptyline), ไตรมิพรามีน (trimipramine)

ข. หลีกเลี่ยงการรับประทานยาลดกรดที่มีส่วนผสมของอะลูมินัม (aluminum) แคลเซียม (calcium) และ/หรือแมกนีเซียม (magnesium), ไดดาโนซีน (didanosine), ธาตุเหล็กและซูคราลเฟต (sucralfate) ร่วมกับกาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin)

ปัญหาความเจ็บป่วยอื่นที่ท่านเป็นอยู่อาจส่งผลต่อการใช้กาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) ท่านควรแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านมีสภาวะเหล่านี้ร่วมด้วย เช่น

• โรคทางสมองและไขสันหลัง รวมถึงภาวะเส้นเลือดแดงในสมองแข็งตัวหรือโรคลมชัก กาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) อาจทำให้เกิดอาการข้างเคียงทางระบบประสาทส่วนกลาง
• โรคหัวใจ กาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) อาจทำให้อาการของโรคนี้แย่ลง
• โรคไตหรือโรคตับ ผู้ป่วยโรคไตหรือโรคตับอาจทำให้ความเสี่ยงของการเกิดอาการข้างเคียงจากการใช้กาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin)
• ผู้ที่มีประวัติแพ้แสงแดด ผู้ป่วยที่รับประทานกาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) อาจทำให้ความเสี่ยงในการเกิดอาการแพ้แสงแดดรุนแรงเพิ่มขึ้น
• ผู้ที่มีประวัติเส้นเอ็นอักเสบ กาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) อาจทำให้ความเสี่ยงของเส้นเอ็นถูกทำลายเพิ่มขึ้น

ห้ามรับประทานกาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) ขณะตั้งครรภ์ ห้ามรับประทานกาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) ในทารก, เด็กหรือวัยรุ่น ยกเว้นแพทย์สั่ง เนื่องจากมีรายงานในสัตว์ทดลองว่าทำให้เกิดปัญหาด้านพัฒนาการของกระดูก

รับประทานยานี้แล้วดื่มน้ำตามมากๆ (ประมาณ 8 ออนซ์ หรือ 240 ซีซี) ยกเว้นแพทย์สั่ง

ควรรับประทานกาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) พร้อมอาหารหรือตอนท้องว่าง

เพื่อให้ยากำจัดเชื้อได้อย่างสมบูรณ์ ท่านควรใช้ยานี้ตลอดการรักษา แม้ว่าท่านจะมีอาการดีขึ้นแล้วหลังจากใช้ยาเพียงไม่กี่วันก็ตาม หากท่านหยุดใช้ยานี้เร็วเกินไปอาจทำให้เกิดการกลับเป็นซ้ำ

ยานี้ออกฤทธิ์ได้ดีที่สุดเมื่อระดับยาในเลือดหรือในปัสสาวะคงที่ เพื่อรักษาระดับยาให้คงที่จึงไม่ควรลืมรับประทานยา และจะดีที่สุดหากระยะห่างของการรับประทานยาแต่ละครั้งในตอนกลางวันและตอนกลางคืนเท่ากัน เช่น หากท่านรับประทานยาวันละ 2 ครั้ง ควรรับประทานห่างกัน 12 ชั่วโมง หากสิ่งเหล่านี้รบกวนการใช้ชีวิตประจำวันของท่านหรือท่านต้องการความช่วยเหลือในการวางแผนช่วงเวลาที่จะรับประทานยา ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร

ขนาดยาของกาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) อาจแตกต่างกันในผู้ป่วยแต่ละราย ควรใช้ยาตามคำแนะนำของแพทย์ หรือ เภสัชกร หรือ ตามที่ระบุไว้บนฉลากยา

จำนวนเม็ดหรือปริมาณยาน้ำแขวนตะกอนที่ท่านรับประทานขึ้นกับความแรงของยา จำนวนครั้งของการรับประทานยาในแต่ละวัน, ระยะห่างของการรับประทานยาในแต่ละครั้งและระยะเวลาที่ท่านรับประทานยาขึ้นอยู่กับสภาวะโรคของท่านที่ท่านต้องรับประทานกาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin)

หากท่านลืมรับประทานยาให้รีบรับประทานทันทีที่นึกได้ ถ้าใกล้ถึงมื้อต่อไปให้ข้ามมื้อที่ลืมและรับประทานยาต่อในมื้อถัดไปในขนาดยาปกติ โดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็นสองเท่า

• เก็บให้พ้นมือเด็ก
• เก็บให้ห่างจากความร้อนและหลีกเลี่ยงการสัมผัสแสงแดดโดยตรง
• ห้ามเก็บยาไว้ในห้องน้ำ ใกล้อ่างล้างมือหรือที่ชื้น เนื่องจากความร้อนหรือความชื้นอาจเป็นสาเหตุให้ยาเสื่อมคุณภาพ
• ทิ้งยาเมื่อยาหมดอายุ

หากอาการไม่ดีขึ้นภายใน 2-3 วันหรืออาการยิ่งแย่ลงกว่าเดิม ควรกลับไปพบแพทย์

ก. ห้ามรับประทานยานี้ร่วมกับยาลดกรดที่มีส่วนผสมของอะลูมินัม (aluminum) หรือแมกนีเซียม (magnesium) หรือซูคราลเฟต (sucralfate)

• รับประทานยาเหล่านี้หลังรับประทานกาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) อย่างน้อย 2 ชั่วโมง

ข. ผู้ป่วยบางรายที่รับประทานกาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) อาจไวต่อแสงแดดมากกว่าปกติ การสัมผัสกับแสงแดดแม้ในช่วงเวลาสั้นๆ อาจทำให้เกิดผิวหนังแสบไหม้รุนแรงหรือเกิดผื่นที่ผิวหนัง แดง คัน หรือผิวหนังเปลี่ยนสีได้ ขณะที่รับประทานยานี้

• ถ้าเป็นไปได้ควรหลีกเลี่ยงแสงแดด โดยเฉพาะช่วง 10.00 น. และ 15.00 น.
• สวมเสื้อผ้าปกป้องผิวหนังรวมถึงหมวกและแว่นตากันแดด
• ทาครีมกันแดดที่มีค่า SPF อย่างน้อย 15 โดยเฉพาะหากท่านมีผิวสีขาวซีด หากท่านมีข้อสงสัยใดๆ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร
• ห้ามใช้โคมไฟหรือผลิตภัณฑ์เปลี่ยนสีผิว

หลีกเลี่ยงการสัมผัสแสงแดดหรือแสงสังเคราะห์ (เช่น โคมไฟหรือผลิตภัณฑ์เปลี่ยนสีผิว) ต่ออีก 5 วันหรือจนกระทั่งไม่มีอาการ

• หยุดรับประทานกาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) แล้วไปพบแพทย์หากท่านมีผื่นที่ผิวหนังหรืออาการแพ้อื่นๆ

ค. กาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) อาจทำให้ผู้ป่วยบางรายมีอาการมึนงง, รู้สึกหวิว, ง่วงซึมหรือตื่นตัวน้อยกว่าปกติ ควรหลีกเลี่ยงการขับขี่ยานพาหนะ การใช้เครื่องจักรหรือกิจกรรมที่เสี่ยงอันตรายหากท่านมีอาการมึนงงหรือไม่ตื่นตัว หากอาการเหล่านี้รบกวนท่านควรปรึกษาแพทย์

ง. กาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) อาจทำให้เกิดการอักเสบรุนแรงหรือเส้นเอ็น (เส้นที่เชื่อมกล้ามเนื้อกับกระดูก) ฉีกขาดได้น้อยมาก หยุดรับประทานกาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) หากท่านปวดเส้นเอ็นเฉียบพลันหลังจากออกกำลังกาย (เช่น ปวดบริเวณข้อเท้า, หลังหัวเข่าหรือขา, ไหล่, ข้อศอกหรือข้อมือ) พักผ่อนและห้ามออกกำลังกายจนแพทย์แน่ใจว่าท่านไม่มีอาการบาดเจ็บหรือเอ็นฉีกขาด

ยาอาจทำให้เกิดอาการข้างเคียงบางอย่างที่ไม่ต้องการ ถึงแม้ว่าอาการข้างเคียงต่อไปนี้อาจไม่ได้เกิดขึ้นทั้งหมด แต่หากเกิดอาการข้างเคียงขึ้นควรได้รับการรักษาที่เหมาะสม

ก. ควรพบแพทย์ทันที หากมีอาการข้างเคียงต่อไปนี้เกิดขึ้น

พบบ่อย

• เป็นลม, หัวใจเต้นช้าหรือเต้นผิดจังหวะ

พบน้อย

• ท้องอืด
• หน้า แขน ขาบวม, มือหรือเท้าไม่มีความรู้สึก
• ผิวหนังมีตุ่มน้ำใส, รู้สึกแสบร้อนที่ผิวหนัง, มีผื่นคันที่ผิวหนัง แดงหรือบวม
• มองภาพไม่ชัด
• มึนงง, ปวดศีรษะ, กระวนกระวาย, ได้ยินเสียงในหู
• น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว, น้ำหนักเพิ่มขึ้นหรือลดลงผิดปกติ
• ชีพจรเต้นช้าลงหรือเร็วขึ้น

พบน้อยมาก

• ปวดเกร็งหน้าท้อง (รุนแรง), กล้ามเนื้อกระตุก, อ่อนเพลีย, ปวดหลัง สีข้างหรือท้อง, กล้ามเนื้อตึง
• ตัวสั่น, หนาว, ตัวอุ่นหรือรู้สึกร้อน, มีไข้
• มีผื่นคันเป็นบริเวณกว้าง, เป็นตุ่มน้ำใสที่ผิวหนัง คัน แดงหรือผิวหนังหลุดลอก, ผิวหนังเปลี่ยนสี, ผิวหนังมีสีแดงโดยเฉพาะที่ใบหน้าหรือคอ, มีผื่นลมพิษ, มีแผลเป็น, หน้าหรือคอบวมแดง, ขาบวม
• อุจจาระมีสีดำหรือสีเหมือนน้ำมันดิน (ทาร์), อุจจาระมีลักษณะคล้ายดินเหนียว
• มีแผลที่เยื่อบุของร่างกายร่วมกับมีไข้
• ปัสสาวะมีเลือดปน, ปัสสาวะมีสีเข้มหรือสีเหลืองอำพัน, ปัสสาวะบ่อย, ปวดขณะขับถ่ายปัสสาวะ
• ปวดแสบปวดร้อน, รู้สึกเหมือนโดนเข็มทิ่ม, คันหรือไร้ความรู้สึก
• เจ็บหน้าอก, หายใจลำบาก
• สับสน, มึนงง, เป็นลม, รู้สึกวูบเมื่อเปลี่ยนท่าเมื่อลุกขึ้นจากท่านอนหรือท่านั่งทันที, ประสาทหลอน, ร่างกายทำงานไม่ประสานกัน, สูญเสียความทรงจำ, ชัก
• ท้องร่วง (ถ่ายเหลวเป็นน้ำและรุนแรง อาจมีเลือดปน), รู้สึกหิวมากขึ้น, กระหายน้ำมากขึ้น, เบื่ออาหาร, คลื่นไส้, อาเจียนอาจมีเลือดปน
• กลืนลำบาก, ปากแห้ง, พูดหรือออกเสียงลำบาก
• การได้ยินหรือการมองเห็นมีปัญหา
• ชีพจรเต้นผิดปกติ, ชีพจรเต้นเร็ว
• ลมหายใจมีกลิ่นผลไม้หรือมีกลิ่นไม่พึงประสงค์, หายใจเสียงดัง
• อักเสบ, ติดเชื้อ
• ปวดข้อ
• มีไขมันในเลือดสูงขึ้น
• ลิ้นแดง บวมหรือเจ็บ, มีแผลในปากหรือริมฝีปากและมีการอักเสบ

ข. อาการข้างเคียงอื่นๆ อาจเกิดขึ้นได้โดยไม่จำเป็นต้องได้รับการรักษา อาการข้างเคียงเหล่านี้จะหายไปในระหว่างการรักษาเนื่องจากร่างกายจะปรับตัวเข้ากับยา ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรถ้าอาการข้างเคียงเหล่านี้เกิดขึ้นติดต่อกันนานหรือรบกวนการใช้ชีวิตประจำวันของท่าน

พบบ่อย

• ปวดท้องหรือรู้สึกไม่สบายท้อง (ไม่รุนแรง), ท้องร่วง (ไม่รุนแรง), ง่วงซึม, รู้สึกหวิว, กระวนกระวาย, หลับยาก, ปวดช่องคลอดหรือมีของเหลวไหลจากช่องคลอด

พบน้อยหรือน้อยมาก

• ฝันผิดปกติ, ซึมเศร้า, เคลื่อนไหวลำบาก, นอนหลับยาก, พูดลำบาก, กังวลใจ, เคลิบเคลิ้ม, รู้สึกกลัว, บ้านหมุน, อารมณ์เปลี่ยนแปลง, ง่วงนอนหรือง่วงซึมผิดปกติ, หวาดระแวง, นอนไม่หลับ
• ปัสสาวะลำบาก, ปวดอุ้งเชิงกราน,
• กระเพาะอาหารมีกรดมาก, การรับรสหรือกลิ่นผิดปกติ, เรอ, ท้องอืดท้องเฟ้อ, มีแก๊สในกระเพาะอาหารหรือลำไส้มาก, แสบร้อนยอดอก, เจ็บปากและ/หรือลิ้น, อาหารไม่ย่อย, ไม่สบายท้อง, ลิ้นเปลี่ยนสี, น้ำหนักลด
• ปวดแสบปวดร้อน
• ปวดหลัง, ข้อบวมหรือแดง
• การมองเห็นผิดปกติ, การมองเห็นบกพร่อง, มีอาการบวมบริเวณหนังตาหรือรอบตา หน้า ริมฝีปากหรือลิ้น
• ท้องผูก
• ได้ยินเสียงในหู, สูญเสียการได้ยิน
• ร้องไห้, รู้สึกไม่สบายตัว
• ผิวหนังไวต่อแสงแดด, มีจุดเข็มสีแดงหรือสีม่วงตามผิวหนัง
• หายใจสั้น
• ช่องคลอดติดเชื้อยีสต์

ค. อาการข้างเคียงอื่นๆ นอกเหนือจากที่ระบุไว้อาจเกิดขึ้นในผู้ป่วยบางราย หากท่านสังเกตเห็นอาการข้างเคียงอื่นๆ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร

กาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin) สามารถใช้ในการรักษาโรคเหล่านี้ได้อีกด้วย

• โรคแผลริมอ่อน
• โรคปอดกำเริบ (ติดเชื้อในทางเดินหายใจ) ในโรคเป็นถุงพังผืด (cystic fibrosis)

ข้อมูลข้างต้นยังไม่มีข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการใช้ที่ถูกต้องเหมาะสม, ข้อควรระวังหรืออาการข้างเคียงของการใช้ในข้อบ่งใช้เหล่านี้

• Fluoroquinolones, Antibacterials (Fluoroquinolones, Antibacterials)

• Zymar Ophthalmic Solution

• กาติฟล็อกซาซิน

• Ciprofloxacin (ซิโพรฟลอกซาซิน)
• Moxifloxacin (โมซิฟลอกซาซิน)
• Norfloxacin (นอร์ฟลอกซาซิน)
• Ofloxacin (โอฟลอกซาซิน)
• Levofloxacin (ลีโวฟลอกซาซิน)
• Gatifloxacin (กาติฟลอกซาซิน)
• Lomefloxacin (โลมีฟลอกซาซิน)
• Nalidixic acid (กรดนาลิดิซิก)
• Ofloxacin (Ophthalmic) (โอฟลอกซาซิน ชนิดใช้กับดวงตา)
• Ofloxacin (Otic) (โอฟลอกซาซิน ชนิดหยอดหู)
• Moxifloxacin (Ophthalmic) (โมซิฟลอกซาซิน ชนิดใช้กับดวงตา)
• Levofloxacin (Ophthalmic) (ลีโวฟลอกซาซิน ชนิดใช้กับดวงตา)
• Ciprofloxacin (Ophthalmic) (ซิโพรฟลอกซาซินชนิดใช้กับดวงตา)
• Prednisolone and Ofloxacin (Ophthalmic) (ยาสูตรผสมเพรดนิโซโลนและโอฟลอกซาซินชนิดใช้กับดวงตา)
• Gatifloxacin (Ophthalmic) (กาติฟลอกซาซินชนิดใช้กับดวงตา)
• Dexamethasone and Moxifloxacin (Ophthalmic) (ยาสูตรผสมเดกซาเมทาโซนและโมซิฟลอกซาซินชนิดใช้กับดวงตา)
• Dexamethasone and Ciprofloxacin (Otic) (ยาสูตรผสมเดกซาเมทาโซนและซิโพรฟลอกซาซินชนิดหยอดหู)
• Hydrocortisone and Ciprofloxacin (Otic) (ยาสูตรผสมไฮโดรคอร์ติโซนและซิโพรฟลอกซาซินชนิดหยอดหู)

1. Micromedex Thomson Healthcare. Advice for the Patient Drug Information in Lay Language USP DI, volume ll. 25th ed. Massachusetts: Micromedex Thomson Healthcare, 2005: 799-804.
2. Klasco RK (Ed): DRUGDEX® System (electronic version). Thomson Micromedex, Greenwood Village, Colorado, USA. Available at: http://www.thomsonhc.com (cited: Oct 15, 2009).
3. Sunthornraj N, Fun LF, Evangelista LF, Labandilo LD, Romano MB, Afable JO, et al. MIMs Thailand. 106th ed. Bangkok: MediMedia (Thailand); 2007.