Fluoroquinolones, Antibacterials

ยากลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (fluoroquinolones) ใช้สำหรับรักษาการติดเชื้อตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย ออกฤทธิ์โดยฆ่าเชื้อแบคทีเรียหรือยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรีย อย่างไรตามยาเหล่านี้ไม่เหมาะสมสำหรับรักษาไข้หวัดหรือการติดเชื้อไวรัส ยากลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (fluoroquinolones) อาจใช้ในกรณีอื่นตามดุลยพินิจของแพทย์

โปรดแจ้งแพทย์หากท่านเคยมีอาการผิดปกติใดๆ หรือมีประวัติการแพ้ยากลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (fluoroquinolones) หรือยาอื่นที่เกี่ยวข้อง เช่น ซินอกซาซิน (cinoxacin) หรือกรดนาลิดิซิก (nalidixic acid) รวมทั้งการมีประวัติเคยแพ้สารอื่นๆ เช่น อาหาร สารกันเสียหรือสี เป็นต้น

รายการนี้จัดอยู่ในประเภท 'C' สำหรับสตรีมีครรภ์

จากการศึกษาในสัตว์พบว่ายาทำให้เกิดความผิดปกติต่อตัวอ่อนในครรภ์ แต่ไม่มีรายงานการศึกษาที่ควบคุมอย่างดีในมนุษย์ หรือ ไม่มีรายงานการศึกษาในมนุษย์และสัตว์ถึงผลของยาต่อตัวอ่อนหรือทารกในครรภ์ ดังนั้น ควรใช้ยานี้เมื่อมีการประเมินแล้วว่าจะเกิดประโยชน์มากกว่าความเสี่ยงในการเกิดความผิดปกติของทารกในครรภ์

ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยานี้เว้นแต่แพทย์พิจารณาแล้วว่าจำเป็นต้องใช้เนื่องจากยังไม่มีการศึกษาในมนุษย์ อย่างไรก็ตามไม่แนะนำให้ใช้ยานี้ในระหว่างตั้งครรภ์เนื่องจากมีรายงานในสัตว์ทดลองว่าทำให้เกิดปัญหาด้านพัฒนาการของกระดูก

ยากลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (fluoroquinolones) บางตัวผ่านเข้าสู่น้ำนมได้ ไม่แนะนำให้ใช้ยานี้ในระหว่างให้นมบุตรเนื่องจากมีรายงานในสัตว์ทดลองว่ายากลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (fluoroquinolones) ทำให้เกิดปัญหาด้านพัฒนาการของกระดูก

มีการทดลองการใช้ยานี้ในผู้สูงอายุในขนาดยาที่ให้ผลการรักษาพบว่าไม่ทำให้เกิดผลการรักษาหรืออาการข้างเคียงที่แตกต่างกันในผู้สูงอายุกับวัยอื่น

ถึงแม้ว่ายาบางอย่างไม่ควรใช้ร่วมกัน ในบางกรณีที่จำเป็นอาจใช้ร่วมกันได้ถึงแม้ว่าอันตรกิริยาอาจเกิดขึ้นก็ตาม โดยแพทย์อาจปรับเปลี่ยนขนาดยาหรืออาจมีข้อควรระวังอื่นๆ ที่จำเป็น เมื่อท่านต้องการจะรับประทานยากลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (fluoroquinolones) ท่านต้องแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านกำลังใช้ยาต่อไปนี้อยู่

ก. ซิโพรฟลอกซาซิน (ciprofloxacin), อีนอกซาซิน (enoxacin) และนอร์ฟลอกซาซิน (norfloxacin) อาจทำให้โอกาสการเกิดอาการข้างเคียงจากยาเหล่านี้เพิ่มขึ้น

• แอมิโนฟิลลิน (aminophylline)
• ออกซิฟิลลิน (oxyphylline)
• ทีออฟิลลิน (theophylline)

ข. การใช้ยาเหล่านี้ร่วมกับกาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin), ลีโวฟลอกซาซิน (levofloxacin), โมซิฟลอกซาซิน (moxifloxacin) หรือสปาร์ฟลอกซาซิน (sparfloxacin) อาจทำให้เกิดปัญหาเกี่ยวกับหัวใจ เช่น ชีพจรเต้นผิดปกติ

• อะมิโอดาโรน (amiodarone)
• แอสทีมิโซล (astemizole)
• บีพริดิล (bepridil)
• ซิสแซไพรด์ (cisapride)
• ไดโซไพราไมด์ (disopyramide)
• อีริโทรไมซิน (erythromycin)
• เพนทามิดีน (pentamidine)
• ยากลุ่มฟีโนไธอะซีน (phenothiazine) เช่น คลอร์โพรมาซีน (chlorpromazine), ฟลูเฟนาซีน (fluphenazine), เมโทไทรมีพราซีน (methotrimeprazine), เพอร์เฟนาซีน (perphenazine), โพรคลอร์เพอราซีน (prochlorperazine), โพรมาซีน (promazine), ไทโอริดาซีน (thioridazine), ไทรฟลูโอเพอราซีน (trifluoperazine), ไทรฟลูโพรมาซีน (triflupromazine)
• โพรเคนาไมด์ (procainamide)
• ควินีดีน (quinidine)
• ซาโทลอล (satolol)
• เทอฟีนาดรีน (terfenadine)
• ยาต้านซึมเศร้าที่มีโครงสร้างเป็นไตรไซคลิก (tricyclic antidepressant) ได้แก่ แอมิทริปทิลีน (amitriptylline), แอมอกซาพีน (amoxapine), โคลมิพรามีน (clomipramine), เดซิพรามีน (desipramine), ดอกซีพีน (doxepin), อิมิพรามีน (imipramine), นอร์ทริปไทลีน (nortriptyline), โพรทริปไทลีน (protryptyline), ไตรมิพรามีน (trimipramine)

ค. หลีกเลี่ยงการรับประทานยาลดกรดที่มีส่วนผสมของอะลูมินัม (aluminum) แคลเซียม (calcium) และ/หรือแมกนีเซียม (magnesium), ไดดาโนซีน (didanosine), ธาตุเหล็กและซูคราลเฟต (sucralfate) ร่วมกับยากลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (fluoroquinolones) หากต้องรับประทานร่วมกันให้ปฏิบัติดังนี้

• รับประทานซิโพรฟลอกซาซิน (ciprofloxacin) ก่อนรับประทานยาเหล่านี้อย่างน้อย 2 ชั่วโมงหรือรับประทานซิโพรฟลอกซาซิน (ciprofloxacin) หลังรับประทานยาเหล่านี้อย่างน้อย 6 ชั่วโมง
• รับประทานโมซิฟลอกซาซิน (moxifloxacin) ก่อนรับประทานยาเหล่านี้อย่างน้อย 4 ชั่วโมงหรือรับประทานโมซิฟลอกซาซิน (moxifloxacin) หลังรับประทานยาเหล่านี้อย่างน้อย 8 ชั่วโมง

ง. คาเฟอีน ซิโพรฟลอกซาซิน (ciprofloxacin), อีนอกซาซิน (enoxacin) และนอร์ฟลอกซาซิน (norfloxacin) อาจทำให้โอกาสการเกิดอาการข้างเคียงจากคาเฟอีนเพิ่มขึ้น ไม่ควรรับประทานคาเฟอีนขณะที่รับประทานอีนอกซาซิน (enoxacin)

จ. เฟนิทอยน์ (phenytoin) หลีกเลี่ยงการรับประทานซิโพรฟลอกซาซิน (ciprofloxacin) ร่วมกับเฟนิทอยน์ (phenytoin)

ฉ. วอร์ฟาริน (warfarin) ซิโพรฟลอกซาซิน (ciprofloxacin) และนอร์ฟลอกซาซิน (norfloxacin) อาจทำให้ฤทธิ์ของวอร์ฟาริน (warfarin) เพิ่มขึ้น จึงเพิ่มโอกาสการเกิดเลือดออก

ปัญหาความเจ็บป่วยอื่นที่ท่านเป็นอยู่อาจส่งผลต่อการใช้ยากลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (fluoroquinolones) ท่านควรแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านมีสภาวะเหล่านี้ร่วมด้วย เช่น

• โรคทางสมองและไขสันหลัง รวมถึงภาวะเส้นเลือดแดงในสมองแข็งตัวหรือโรคลมชัก ยากลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (fluoroquinolones) อาจทำให้เกิดอาการข้างเคียงทางระบบประสาทส่วนกลาง
• โรคเบาหวาน ลีโวฟลอกซาซิน (levofloxacin) อาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดเปลี่ยนแปลง ทำให้มีปัญหาในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
• โรคหัวใจ กาติฟลอกซาซิน (gatifloxacin), โมซิฟลอกซาซิน (moxifloxacin) หรือสปาร์ฟลอกซาซิน (sparfloxacin) อาจทำให้อาการของโรคนี้แย่ลง
• โรคไตหรือโรคตับ ผู้ป่วยโรคไตหรือโรคตับอาจมีความเสี่ยงของการเกิดอาการข้างเคียงจากการใช้ยากลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (fluoroquinolones)
• ผู้ที่มีประวัติแพ้แสงแดด ผู้ป่วยที่รับประทานสปาร์ฟลอกซาซิน (sparfloxacin) หรือยากลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (fluoroquinolones) ตัวอื่นๆ อาจทำให้ความเสี่ยงในการเกิดอาการแพ้แสงแดดรุนแรงเพิ่มขึ้น
• ผู้ที่มีประวัติเส้นเอ็นอักเสบ ยากลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (fluoroquinolones) อาจทำให้ความเสี่ยงของเส้นเอ็นถูกทำลายเพิ่มขึ้น

• Antibacterials (ยาต้านเชื้อแบคทีเรีย)

• Ciprofloxacin (ซิโพรฟลอกซาซิน)
• Moxifloxacin (โมซิฟลอกซาซิน)
• Norfloxacin (นอร์ฟลอกซาซิน)
• Ofloxacin (โอฟลอกซาซิน)
• Levofloxacin (ลีโวฟลอกซาซิน)
• Gatifloxacin (กาติฟลอกซาซิน)
• Lomefloxacin (โลมีฟลอกซาซิน)
• Nalidixic acid (กรดนาลิดิซิก)
• Ofloxacin (Ophthalmic) (โอฟลอกซาซิน ชนิดใช้กับดวงตา)
• Ofloxacin (Otic) (โอฟลอกซาซิน ชนิดหยอดหู)
• Moxifloxacin (Ophthalmic) (โมซิฟลอกซาซิน ชนิดใช้กับดวงตา)
• Levofloxacin (Ophthalmic) (ลีโวฟลอกซาซิน ชนิดใช้กับดวงตา)
• Ciprofloxacin (Ophthalmic) (ซิโพรฟลอกซาซินชนิดใช้กับดวงตา)
• Prednisolone and Ofloxacin (Ophthalmic) (ยาสูตรผสมเพรดนิโซโลนและโอฟลอกซาซินชนิดใช้กับดวงตา)
• Gatifloxacin (Ophthalmic) (กาติฟลอกซาซินชนิดใช้กับดวงตา)
• Dexamethasone and Moxifloxacin (Ophthalmic) (ยาสูตรผสมเดกซาเมทาโซนและโมซิฟลอกซาซินชนิดใช้กับดวงตา)
• Dexamethasone and Ciprofloxacin (Otic) (ยาสูตรผสมเดกซาเมทาโซนและซิโพรฟลอกซาซินชนิดหยอดหู)
• Hydrocortisone and Ciprofloxacin (Otic) (ยาสูตรผสมไฮโดรคอร์ติโซนและซิโพรฟลอกซาซินชนิดหยอดหู)

1. Micromedex Thomson Healthcare. Advice for the Patient Drug Information in Lay Language USP DI, volume ll. 25th ed. Massachusetts: Micromedex Thomson Healthcare, 2005: 799-804.
2. Sunthornraj N, Fun LF, Evangelista LF, Labandilo LD, Romano MB, Afable JO, et al. MIMs Thailand. 106th ed. Bangkok: MediMedia (Thailand); 2007.