ปัจจุบันปัญหาผมร่วงเป็นปัญหาที่สร้างความทุกข์ให้แก่ผู้ประสบเป็นอย่างมาก หลายคนยอมเสียเงินทองจำนวนมากเพื่อแก้ปัญหาและสร้างความมั่นใจให้กับตัวเองอีกครั้ง แต่การแก้ปัญหาดังกล่าวเป็นการแก้ที่ปลายเหตุซึ่งอาจไม่ประสบความสำเร็จ สิ่งสำคัญที่สุดคือการป้องกันโดยการบำรุงรักษาสุขภาพของเส้นผมให้แข็งแรง
เส้นผมเป็นผลิตผลของผิวหนังประกอบด้วยสายโปรตีนที่พันกันยืดยาวออกมาเป็นเส้น โครงสร้างของเส้นผมเป็นหลอดสีใสทำจากเคอราติน ซึ่งเป็นโปรตีนชนิดหนึ่ง ภายในหลอดเคอราตินบรรจุด้วยเม็ดสีที่แตกต่างกัน เช่น สีดำ น้ำตาลเข็ม แดง และ สีบลอนด์ สีเหล่านี้เกิดจากลักษณะของเม็ดสีที่หนังศีรษะสร้างขึ้นมาแล้วบรรจุในหลอดเส้นผม เมื่อคนเราอายุมากการสร้างเม็ดสีจะลดลงทำให้คนมีอายุมีผมเปลี่ยนเป็นสีขาว
ตามปกติผมของคนเราจะมีประมาณ1 แสนเส้น แต่ละเส้นมีอายุประมาณ 1,000 วัน และจะร่วงเฉลี่ยวันละ 50-60 เส้น ซึ่งถือว่าเป็นเรื่องปกติตามธรรมชาติ เมื่อผมร่วงจากหนังศีรษะผมเส้นใหม่ก็จะแทงออกมาจากรากผมเดิมงอกขึ้นมาทดแทนเส้นที่หลุดร่วงไป การดูแลและบำรุงเส้นผม ผู้เป็นเช้าของต้องดูแลสุขภาพในเรื่องของอาหารที่รับประทาน การออกกำลังกายและการรักษาความสะอาดของเส้นผม
อาหารสำหรับเส้นผม
- เบต้าแคโรทีน เป็นสารที่จำเป็นยิ่งต่อความแข็งแรงของเส้นผม ถ้าระดับเบต้าแตโรทีนในร่างกายสูง รากผมจะเป็นตุ่มหนา มีไขมันหุ้มอยู่มาก เส้นผมจะแข็งแรง อาหารที่มีเบต้าแคโรทีน ได้แก่ ผักและผลๆไม้ที่มีสีเขียวจัดๆ สีแดง สีเหลือง และสีม่วง เช่นคะน้า กวางตุ้ง ผักบุ้ง ผักกะเฉด ตำลึง ปวยเล้ง ผักขม แครอท ฟักทอง มะเขือเทศ ฯลฯ
- วิตามินซี เป็นสารที่จะช่วยให้ร่างกายสามารถดูดซึมแร่ธาตุที่จำเป็นสำหรับเส้นผม เช่น ธาตุเหล็ก และสังกะสีได้ดีขึ้น ซึ่งวิตามินซีจะพบมากในผักสดและผลไม้สด เช่น มะขามป้อม เชอรี่ ฝรั่ง ส้ม และผักสดเกือบทุกชนิด
- วิตามินอี เป็นสารจำเป็นสำหรับการซ่อมแซมรากผมส่วนที่เสียหาย ช่วยทำให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงรากผมได้ดี ทำให้รากผมได้อาหารสมบูรณ์ สุขภาพผมก็แข็งแรง วิตามินอี มีมากในข้าวกล้อง ถั่ว งา และเม็ดพืชทุกชนิด
- สังกาสี เป็นสารจำเป็นสำหรับการสร้างโปรตีน ซึ่งเส้นผมของเราประกอบด้วยโปรตีน สังกะสี จึงทำให้เส้นผมแข็งแรง อาหารที่มีสังกะสีมาก เช่น อาหารทะเล จมูกข้าวสาลี ตับและไข่
- ธาตุเหล็ก เป็นสารที่จำเป็นสำหรับเม็ดเลือดแดง ถ้าขาดธาตุเหล็ก จะทำให้เกิดโรคโลหิตจางเลือดน้อย รากผมจะได้รับสารอาหารไปเลี้ยงไม่เพียงพอ เส้นผมจะบางและแห้ง ธาตุเหล็กพบในตับทุกชนิด กระดูก เนื้อสัตว์ ถั่วงอก ผักบุ้งและยอดกระถิน
- วิตามินบีและบี12 จำเป็นสำหรับการไหลเวียนของเลือด จึงมีความสำคัญกับรากผมเช่นเดียวกับธาตุเหล็ก วิตามินบีพบในอาหารพวกถั่ว ผัก ผลไม้ วิตามินบี 12 ได้จาก กะปิ น้ำปลา ตับและไข่
- ไบโอติน เป็นวิตามินในกลุ่มของวิตามินบีรวม ช่วยป้องกันอาการผมหงอก พบมากในข้าวกล้อง ไข่แดง ตับ ไต ถั่วเหลือง และผลไม้เปลือกแข็ง
- กำมะถัน มีความจำเป็นต่อเส้นผมมาก เพราะการเกาะเกี่ยวของเส้นโปรตีนที่มาประกอบกันเป็นเส้นผม ต้องใช้สารประกอบกำมะถันเป็นตัวเชื่อม ซึ่งกำมะถันจะได้จากอาหารประเภท กะหล่ำ ถั่วเม็ดแห้ง ไข่และปลาทะเล
การออกกำลังกาย
การออกกำลังกายจำเป็นต่อสุขภาพร่างกายและสุขภาพของเส้นผมด้วย รากผมที่แข็งแรงต้องการการหล่อเลี้ยงที่ดี การไหลเวียนของเลือดจึงมีผลต่อความสวยงามและแข็งแรงของเส้นผม การออกกำลังกายที่ซ้ำๆและต่อเนื่อง เช่น แอร์โรบิคอย่างน้อยสัปดาห์ละ 3ครั้ง ครั้งละประมาณ 30 นาที จะช่วยทำให้เลือดไหลเวียนมาเลี้ยงเส้นผมมากขึ้น
การรักษาความสะอาดของเส้นผม
- การสระผม เส้นผมและหนังศีรษะคนเราสกปรกเพราะมีเศษผิวที่ตายแล้วและน้ำมันที่เคลือบอยู่บนเส้นผม การล้างทำความสะอาดด้วยน้ำเปล่าไม่เพียงพอ ต้องใช้แชมพูซึ่งแชมพูที่ใช้สระต้องเลือกที่ไม่เป็นด่างมากเพราะจะทำให้หนังศีรษะแห้ง และการสระผมก็ไม่ควรสระบ่อยครั้ง เพราะจะทำให้สูญเสียเคลือบผมที่มีประโยชน์ต่อความแข็งแรง ควรสระผมเพียงสัปดาห์ละครั้งเท่านั้น
- การแปลงผมและหวีผม จะช่วยล้างเอาเศษฝุ่นผงที่ติดเส้นผมออกทิ้งและยังเป็นการช่วยทำความสะอาดหนังศีรษะ ในขณะเดียวกันตุ้มของแปรงจะช่วยนวดหนังศีรษะช่วยเพิ่มการไหนเวียนของเลือด การแปรงผมเพื่อสุขภาพควรแปรงเมื่อผมแห้งและแปรงตั้งแต่โคนจรดปลายผม แปลงให้ทั่วจนหมดเส้นผม ไม่ควรแปรงเร็วๆ เป็นร้อยครั้งซึ่งเป็นความเชื่อที่ไม่ถูกต้อง
วิธีการบำรุงรักษาเส้นผมที่กล่าวทั้งหมดนี้ เมื่อนำไปปฏิบัติอย่างสม่ำเสมอย่อมทำให้เกิดผลดีกับเส้นผมอย่างแน่นอน วิธาการเหล่านี้เป็นวิธีการธรรมดาที่เราสามารถปฏิบัติร่วมกับการดำเนินชีวิตประจำวันของเราอยู่แล้ว จึงหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะนำวิธีการที่ถูกต้องนี้ไปใช้เพื่อท่านจะได้มีเส้นผมที่สุขภาพดี เสริมสร้างบุคลิกที่ดีและสร้างความมั่นใจ อันจะนำมาซึ่งการใช้ชีวิตอย่างมีความสุข
อ้างอิง
ประวิตร พิศาล. คู่มือผมสวย. กรุงเทพมหานคร : หมอชาวบ้าน ,2536,หน้า8.
ลลิตา ธีระสิริ. ผมสวยด้วยวิธีธรรมชาติ.กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์รวมทรรศน์,2545,หน้า9-42.
กลุ่มประสานและถ่ายทอดเทคโนโลยีเซรามิก
สำนักเทคโนโลยีชุมชน
กรมวิทยาศาสตร์บริการ
กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
