อ่าน: 2578
Small_font Large_font

Celecoxib (เซเลโคซิบ )

คำอธิบายพอสังเขป

เซเลโคซิบ (celecoxib) ใช้ในการบรรเทาอาการปวดจากข้ออักเสบ เช่น มีอาการอักเสบ บวม ข้อฝืดและปวดข้อ แต่ยานี้ไม่สามารถรักษาข้ออักเสบได้เพียงแค่ช่วยบรรเทาอาการของท่านให้ดีขึ้นเท่านั้น

เซเลโคซิบ (celecoxib) อาจมีการใช้สำหรับข้อบ่งใช้ต่อไปนี้

  • ติ่งเนื้อเมือกในลำไส้ใหญ่ (Familial adenomatous polyposis (polyps in the intestines))
  • ปวดระดับปานกลางถึงขั้นรุนแรง เช่น อาการปวดเนื่องจากการทำทันตกรรมหรือกระดูก
  • อาการปวดประจำเดือน

ก่อนการใช้ยา

การแพ้ยา

โปรดแจ้งแพทย์หากท่านเคยมีอาการผิดปกติใดๆหรือมีประวัติการแพ้ยาเซเลโคซิบ (celecoxib) หรือยาต้านอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ตัวอื่นๆ หรือส่วนประกอบใด ๆ ในยานี้ รวมทั้งการมีประวัติเคยแพ้สารอื่นๆ เช่น อาหาร สารกันเสียหรือสี เป็นต้น

ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1

ABCDX

รายการนี้จัดอยู่ในประเภท 'C' สำหรับสตรีมีครรภ์

จากการศึกษาในสัตว์พบว่ายาทำให้เกิดความผิดปกติต่อตัวอ่อนในครรภ์ แต่ไม่มีรายงานการศึกษาที่ควบคุมอย่างดีในมนุษย์ หรือ ไม่มีรายงานการศึกษาในมนุษย์และสัตว์ถึงผลของยาต่อตัวอ่อนหรือทารกในครรภ์ ดังนั้น ควรใช้ยานี้เมื่อมีการประเมินแล้วว่าจะเกิดประโยชน์มากกว่าความเสี่ยงในการเกิดความผิดปกติของทารกในครรภ์

ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยานี้ เว้นแต่แพทย์พิจารณาแล้วว่าจำเป็นต้องใช้เนื่องจากยังไม่มีการศึกษาการใช้เซเลโคซิบ (celecoxib) ในสตรีมีครรภ์ อย่างไรก็ตามยานี้อาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ต่อหัวใจหรือความดันโลหิตของตัวอ่อนในครรภ์หรือทารกแรกเกิดหากรับประทานยานี้ใน 3 เดือนสุดท้ายของการตั้งครรภ์ การศึกษาในสัตว์ทดลองพบว่าเซเลโคซิบ (celecoxib) ทำให้เกิดทารกวิรูปของกระดูกซี่โครงและกระดูกสันอก ก่อนใช้ยานี้โปรดแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านกำลังตั้งครรภ์หรือวางแผนจะตั้งครรภ์

ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 2

ABCDX

รายการนี้จัดอยู่ในประเภท 'C' สำหรับสตรีมีครรภ์

จากการศึกษาในสัตว์พบว่ายาทำให้เกิดความผิดปกติต่อตัวอ่อนในครรภ์ แต่ไม่มีรายงานการศึกษาที่ควบคุมอย่างดีในมนุษย์ หรือ ไม่มีรายงานการศึกษาในมนุษย์และสัตว์ถึงผลของยาต่อตัวอ่อนหรือทารกในครรภ์ ดังนั้น ควรใช้ยานี้เมื่อมีการประเมินแล้วว่าจะเกิดประโยชน์มากกว่าความเสี่ยงในการเกิดความผิดปกติของทารกในครรภ์

ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยานี้ เว้นแต่แพทย์พิจารณาแล้วว่าจำเป็นต้องใช้เนื่องจากยังไม่มีการศึกษาการใช้เซเลโคซิบ (celecoxib) ในสตรีมีครรภ์ อย่างไรก็ตามยานี้อาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ต่อหัวใจหรือความดันโลหิตของตัวอ่อนในครรภ์หรือทารกแรกเกิดหากรับประทานยานี้ใน 3 เดือนสุดท้ายของการตั้งครรภ์ การศึกษาในสัตว์ทดลองพบว่าเซเลโคซิบ (celecoxib) ทำให้เกิดทารกวิรูปของกระดูกซี่โครงและกระดูกสันอก ก่อนใช้ยานี้โปรดแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านกำลังตั้งครรภ์หรือวางแผนจะตั้งครรภ์

ตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 3

ABCDX

รายการนี้จัดอยู่ในประเภท 'D' สำหรับสตรีมีครรภ์

ยามีความเสี่ยงในการก่อให้เกิดความผิดปกติต่อทารกในครรภ์ อย่างไรก็ตาม อาจใช้ยานี้ได้ หากพิจารณาแล้วว่าประโยชน์จากการใช้ยามีมากกว่าความเสี่ยงต่อทารกในครรภ์ ดังนั้นการพิจารณาใช้ยาให้อยู่ในดุลยพินิจของแพทย์

ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยานี้ เว้นแต่แพทย์พิจารณาแล้วว่าจำเป็นต้องใช้เนื่องจากยังไม่มีการศึกษาการใช้เซเลโคซิบ (celecoxib) ในสตรีมีครรภ์ อย่างไรก็ตามยานี้อาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ต่อหัวใจหรือความดันโลหิตของตัวอ่อนในครรภ์หรือทารกแรกเกิดหากรับประทานยานี้ใน 3 เดือนสุดท้ายของการตั้งครรภ์ การศึกษาในสัตว์ทดลองพบว่าเซเลโคซิบ (celecoxib) ทำให้เกิดทารกวิรูปของกระดูกซี่โครงและกระดูกสันอก ก่อนใช้ยานี้โปรดแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านกำลังตั้งครรภ์หรือวางแผนจะตั้งครรภ์

กำลังให้นมบุตร

ยังไม่ทราบแน่ชัดว่าเซเลโคซิบ (celecoxib) สามารถผ่านเข้าสู่น้ำนมได้หรือไม่ แต่เซเลโคซิบ (celecoxib) อาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ในทารกที่ได้รับน้ำนมมารดา ท่านอาจต้องใช้ยาอื่นหรือหยุดให้นมบุตรในขณะที่ใช้ยานี้ ดังนั้นควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเกี่ยวกับข้อดีและข้อเสียของการใช้ยา

เด็ก

มีการศึกษาการใช้ยานี้เฉพาะในผู้ใหญ่เท่านั้นและยังไม่มีข้อมูลเฉพาะในการเปรียบเทียบการใช้เซเลโคซิบ (celecoxib) ในเด็กกับวัยอื่นๆ จึงไม่แนะนำให้ใช้ยานี้ในเด็ก

ผู้สูงอายุ

ยานี้มีการศึกษาในผู้สูงอายุที่มีอายุมากกว่า 65 ปีน้อยมากและยังไม่พบว่ายานี้ทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์หรือปัญหาอื่นๆ ที่แตกต่างจากการใช้ยาในผู้ใหญ่ อย่างไรก็ตามผู้สูงอายุอาจไวต่ออาการไม่พึงประสงค์ของเซเลโคซิบ (celecoxib) มากกว่า

ยาอื่นที่ใช้อยู่

ถึงแม้ว่ายาบางอย่างไม่ควรใช้ร่วมกัน ในบางกรณีที่จำเป็นอาจใช้ร่วมกันได้ถึงแม้ว่าอันตรกิริยาอาจเกิดขึ้น โดยแพทย์อาจปรับเปลี่ยนขนาดยาหรืออาจมีข้อควรระวังอื่นๆ ที่จำเป็น เมื่อท่านจะรับประทานยาเซเลโคซิบ (celecoxib) ท่านต้องแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านกำลังใช้ยาเหล่านี้อยู่

  • แอสไพริน (aspirin)
  • ฟลูโคนาโซล (fluconazole) โอกาสการเกิดอาการไม่พึงประสงค์ที่รุนแรงอาจเพิ่มขึ้น
  • ลิเทียม (lithium) ลิเทียมจะทำให้ระดับยาเซเลโคซิบ (celecoxib) ในเลือดสูงขึ้นและเพิ่มโอกาสการเกิดอาการไม่พึงประสงค์

ภาวะโรคร่วม

ปัญหาการเจ็บป่วยอื่นที่ท่านเป็นอยู่อาจส่งผลต่อการใช้เซเลโคซิบ (celecoxib) โปรดแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านมีสภาวะเหล่านี้ร่วมด้วย เช่น

  • ติดแอลกอฮอล์
  • ปัญหาเลือดออก
  • มีแผลในกระเพาะอาหารหรือมีปัญหาอื่นๆ เกี่ยวกับกระเพาะอาหารหรือลำไส้
  • สูบบุหรี่ (หรือมีประวัติการใช้) โอกาสการเกิดอาการไม่พึงประสงค์เพิ่มขึ้น
  • ภาวะโลหิตจาง (anemia)
  • หอบหืด (asthma)
  • ภาวะขาดน้ำ (dehydration)
  • ภาวะของเหลวคั่ง (เท้าหรือขาบวม)
  • โรคหัวใจ
  • ความดันโลหิตสูง
  • โรคไต
  • โรคตับ

การใช้ที่ถูกต้อง

เพื่อความปลอดภัยและประสิทธิภาพในการใช้ยานี้ ห้ามรับประทานยานี้เกิดขนาดและห้ามรับประทานยานี้บ่อยจนเกินไป และห้ามรับประทานยานี้ติดต่อกันเป็นระยะเวลานานกว่าที่แพทย์สั่ง การรับประทานยานี้มากจนเกินไปอาจทำให้โอกาสการเกิดอาการที่ไม่พึงประสงค์เพิ่มขึ้น

ขนาดยา

ขนาดยาสำหรับเซเลโคซิบ (celecoxib) อาจแตกต่างกันในผู้ป่วยแต่ละราย ควรใช้ยาตามคำแนะนำของแพทย์ หรือ เภสัชกร หรือตามที่ระบุไว้บนฉลากยา

เมื่อลืมใช้ยา

หากแพทย์สั่งให้ท่านรับประทานยานี้แล้วท่านลืมรับประทานยาให้รีบรับประทานทันทีที่นึกได้ เพื่อรักษาระดับยาในเลือดให้คงที่ ถ้าใกล้ถึงมื้อต่อไปให้ข้ามมื้อที่ลืมและรับประทานยาต่อในมื้อถัดไปในขนาดยาปกติ โดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็นสองเท่า

การเก็บรักษา

  • เก็บให้พ้นมือเด็ก
  • ห้ามเก็บยาไว้ในห้องน้ำ ใกล้อ่างล้างมือหรือที่ชื้น เนื่องจากความร้อนหรือความชื้นอาจเป็นสาเหตุให้ยาเสื่อมคุณภาพ
  • ทิ้งยาเมื่อยาหมดอายุ

ข้อควรระวัง

หากท่านใช้ยานี้เป็นเวลานาน ท่านควรพบแพทย์ตามนัด

การดื่มเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ในขณะที่ทำการรักษาด้วยยานี้อาจเกิดปัญหาเกี่ยวกับกระเพาะอาหาร ดังนั้น ห้ามดื่มเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ในขณะที่ใช้ยานี้ หรือปฏิบัติตามแพทย์สั่ง

การรับประทานยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) 2 ชนิดหรือมากกว่า 2 ชนิดร่วมกันอาจทำให้โอกาสการเกิดอาการไม่พึงประสงค์เพิ่มขึ้น การใช้ยาพาราเซทามอล (paracetamol), แอสไพริน (aspirin) หรืออนุพันธ์ซาลิซิเลต (salicylates) ในขณะที่ใช้ยาต้านอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ โอกาสในการเกิดอาการไม่พึงประสงค์อาจเพิ่มขิ้น ความเสี่ยงขึ้นอยู่กับจำนวนยาที่รับประทานในแต่ละวันและขึ้นกับระยะเวลาที่ประทานยาร่วมกัน หากบุคลากรทางการแพทย์ให้ท่านรับประทานยานี้ร่วมกันเป็นประจำ ควรปฏิบัติตามคำแนะนำอย่างเคร่งครัด ห้ามรับประทานพาราเซทามอล (paracetamol) หรือแอสไพริน (aspirin) หรืออนุพันธ์ของซาลิซิเลต (salicylates) ร่วมกับยานี้มากกว่า 2-3 วัน และห้ามรับประทานร่วมกับคีโตโรแลค (ketorolac) ในขณะที่ท่านกำลังรับประทานยานี้ยกเว้นแพทย์สั่งและพบแพทย์ตามนัด

ขณะที่ทำการรักษาด้วยยานี้อาจเกิดอาการไม่พึงประสงค์ที่รุนแรงขึ้นได้ ในบางครั้งอาการไม่พึงประสงค์ที่รุนแรงอาจเกิดขึ้นโดยไม่มีอาการแสดงใดๆ อาการแสดงที่เกิดขึ้นที่พบได้บ่อย เช่น หน้าบวม เท้าหรือขาบวม อาการปวดท้องรุนแรง อุจจาระมีสีดำหรือเหมือนน้ำมันดิน (ทาร์) และ/หรืออาเจียนมีเลือดปนหรือมีสีคล้ายกาแฟ น้ำหนักเพิ่มผิดปกติและ/หรือมีผื่นผิวหนัง ให้หยุดใช้ยานี้และกลับไปพบแพทย์ทันทีหากท่านมีอาการดังที่ระบุไว้ข้างต้น

พบแพทย์ทันทีถ้ามีไข้ ง่วงซึม คันผิวหนัง เหนื่อย คลื่นไส้หรือมีอาการปวดท้องเกิดขึ้น อาการเหล่านี้เป็นสัญญาณเตือนอันดับแรกๆ ของความเป็นพิษต่อตับ

ก่อนที่ท่านจะได้รับการตรวจทางห้องปฏิบัติการทางการแพทย์โปรดแจ้งบุคลากรทางการแพทย์ทุกครั้งว่าท่านกำลังใช้ยานี้อยู่ ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการบางอย่างอาจเป็นผลมาจากการใช้ยานี้ด้วย

เซเลโคซิบ (celecoxib) อาจทำให้เกิดอาการแพ้ชนิดรุนแรงที่เรียกว่าแอนาฟิแล็กซิส (anaphylaxis) ถึงแม้ว่าพบได้น้อยมากแต่ก็อาจเกิดขึ้นในผู้ป่วยที่เคยมีประวัติแพ้ยาแอสไพริน (aspirin) หรือยาต้านอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) ตัวอื่นๆ หรือยาในกลุ่มซัลโฟนาไมด์ (sulfonamide-type drugs) แอนาฟิแล็กซิส (anaphylaxis) ต้องได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วน อาการเตือนที่รุนแรงที่สุดของปฏิกิริยานี้คือหายใจเร็วมากและผิดปกติ อ้าปากหายใจหอบ หายใจเข้ามีเสียงหวีด หรือเป็นลม อาการเตือนอื่นๆ เช่น การเปลี่ยนแปลงสีผิวของใบหน้า หัวใจหรือชีพจรเต้นเร็วและผิดปกติ ผื่นลมพิษที่ผิวหนังและหนังตาหรือรอบๆ ตาบวมหรือพอง ถ้ามีอาการเหล่านี้เกิดขึ้น ต้องรีบได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วน รีบขอความช่วยเหลือให้นำส่งห้องฉุกเฉินของโรงพยาบาลที่ใกล้ที่สุด ถ้าทำตามนี้ไม่ได้ห้ามพยายามขับรถด้วยตนเอง แต่ให้รีบเรียกรถพยาบาล นอนลง รักษาตัวเองให้อุ่นและประคองให้เท้าสูงกว่าศีรษะ อยู่ในท่านั้นจนกว่าจะได้รับการช่วยเหลือ

อาการไม่พึงประสงค์

ยาอาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์บางอย่างที่ไม่ต้องการ ซึ่งอาการเหล่านี้ไม่ได้เกิดกับผู้ใช้ยาทุกราย แต่หากเกิดอาการไม่พึงประสงค์ขึ้นควรได้รับการรักษาที่เหมาะสม

ก. ควรพบแพทย์ทันทีถ้ามีอาการเหล่านี้เกิดขึ้น

พบบ่อย

  • ไอ ไข้ ผื่นผิวหนัง จาม เจ็บคอ หน้าบวม นิ้วบวม ขาหรือเท้าบวม

พบน้อยหรือพบน้อยมาก

  • อุจจาระมีสีดำหรือเหมือนน้ำมันดิน (ทาร์), รู้สึกแสบร้อนทรวงอกหรือกระเพาะอาหาร, สั่น, แน่นหน้าอก, ไอ, ท้องร่วง, เมื่อยล้า, ไข้, เบื่ออาหาร, ปวดกล้ามเนื้อ, คลื่นไส้, หายใจสั้น, ปวดกระเพาะอาหาร (รุนแรง), บริเวณกระเพาะอาหารตึงแข็ง กดเจ็บ, น้ำหนักเพิ่มขึ้นผิดปกติ, อาเจียนมีเลือดปนหรือมีสีคล้ายกาแฟ, อ่อนเพลีย

ข. อาการของการได้รับยาเกิดขนาด

  • อาเจียนมีเลือดปนหรือมีสีคล้ายกาแฟ, อุจจาระเหมือนน้ำมันดิน (ทาร์), กระหายน้ำ, มึนงง, วิงเวียนศีรษะ, ปวดศีรษะรุนแรงหรือติดต่อกันนาน, คลื่นไส้และ/หรืออาเจียน, หายใจสั้น, ปวดกระเพาะอาหาร, ปริมาณปัสสาวะลดลง, หน้า นิ้ว ขาหรือเท้าบวม, แน่นหน้าอกและ/หรือมีเสียงหวีด, หายใจลำบาก, เหนื่อยหรืออ่อนเพลียผิดปกติ, อาเจียนมีเลือดปนหรือมีสีคล้ายกาแฟ, น้ำหนักเพิ่ม

ค. อาการไม่พึงประสงค์อื่น ๆ อาจเกิดขึ้นได้โดยไม่จำเป็นต้องได้รับการรักษา แต่จะหายได้เองในระหว่างการรักษาเนื่องจากร่างกายปรับตัวเข้ากับยา ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรหากอาการไม่พึงประสงค์เหล่านี้เกิดขึ้นติดต่อกันนานหรือรบกวนการใช้ชีวิตประจำวันของท่าน

พบบ่อย

  • ปวดหลัง, มึนงง, ปวดศีรษะ, แสบร้อนทรวงอก, ไม่สามารถนอนหลับได้เอง, คลื่นไส้, ปวดหรือแสบคอ, ปวดกระเพาะอาหาร, คัดจมูกหรือน้ำมูกไหล

พบน้อย

  • วิตกกังวล, มองภาพเบลอ, ได้ยินเสียงหึ่งหรือเสียงกริ่งในหู, การรับรสเปลี่ยนแปลง, ท้องผูก, เบื่ออาหาร, ซึมเศร้า, กลืนลำบาก, ปากแห้ง, ชีพจรเต้นเร็ว, เหงื่อออกมากขึ้น, ปวดข้อหรือกล้ามเนื้อหรือข้อฝืด, สูญเสียพลังงานหรืออ่อนเพลีย, กระวนกระวาย, นิ้วหรือหัวแม่เท้าไร้ความรู้สึกหรือมีอาการชา, ปวดหรือแสบในคอ, ใจสั่น, ง่วงนอน, เหงื่อออกหรือรู้สึกอุ่น, เหนื่อยผิดปกติ, อาเจียน

ง. อาการไม่พึงประสงค์อื่น ๆ นอกเหนือจากที่ได้ระบุไว้อาจเกิดขึ้นในผู้ป่วยบางราย หากท่านสังเกตเห็นอาการไม่พึงประสงค์อื่น ๆ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร

กลุ่มยา

ยานี้จัดอยู่ในกลุ่มยาต่อไปนี้

ยาที่เกี่ยวข้อง

ยานี้เกี่ยวข้องกับยาต่อไปนี้

Aspirin, Diclofenac, Diflunisal, Flurbiprofen, Ibuprofen, Indomethacin, Ketoprofen, Mefenamic acid, Meloxicam, Nabumetone, Naproxen, Nimesulide, Phenylbutazone, Piroxicam, Sodium salicylate, Sulindac, Tenoxicam

ชื่อทางการค้า

ยานี้มีชื่อทางการค้าต่อไปนี้

Celebrex

ข้อมูลนี้ไม่สมบูรณ์ ยานี้อาจจะยังมีชื่อทางการค้าอื่นที่ไม่ได้แสดงในนี้ หรือชื่อทางการค้าที่แสดงในนี้อาจจะไม่อนุญาตให้จำหน่ายแล้ว

ชื่อภาษาไทยอื่นที่อาจมีการใช้

ยานี้มีชื่อภาษาไทยอื่นที่มีการใช้ดังต่อไปนี้

ซีลีคอกซิบ, ซีลีค็อกซิบ, ซีลีคอกซิบ

ข้อมูลนี้ไม่สมบูรณ์ ยานี้อาจจะยังมีชื่อภาษาไทยอื่นที่อาจมีการใช้ ซึ่งไม่ได้แสดงในนี้

แหล่งอ้างอิง

  1. Micromedex Thomson Healthcare. Advice for the Patient Drug Information in Lay Language USP DI, volume ll. 25th ed. Massachusetts: Micromedex Thomson Healthcare, 2005: 402-4.
  2. Klasco RK (Ed): DRUGDEX® System (electronic version). Thomson Micromedex, Greenwood Village, Colorado, USA. Available at: http://www.thomsonhc.com (cited: Oct 6, 2009).
  3. Joint Formulary Committee. British National Formulary. 57th ed. London: British Medical Association and Royal Pharmaceutical Society of Great Britain, 2009: 555.
  4. Sunthornraj N, Fun LF, Evangelista LF, Labandilo LD, Romano MB, Afable JO, et al. MIMs Thailand. 106th ed. Bangkok: MediMedia (Thailand); 2007.

นรวร เจนณรงค์ , หทัยรัตน์ คังคะสุวรรณ
โพยม วงศ์ภูวรักษ์
22 สิงหาคม 2552 12 ตุลาคม 2553
เพื่อนแนะนำ : เงินด่วน 30 นาทีถูกกฎหมาย, เราชนะรอบ 4, ยืมเงิน 3000 ด่วน, แอพผ่อนของ, กู้เงิน, สมัครบัตรเครดิต, สินเชื่อไม่เช็ค บูโรถูกกฎหมาย