ค้นหาโรคและความเจ็บป่วย / อาการ

คำจำกัดความ

เลือดออกผิดปกติทางช่องคลอด (abnormal uterine bleeding) หมายถึง การที่ผู้หญิงคนนั้นมีเลือดออกจากช่องคลอดที่มีลักษณะผิดไปจากประจำเดือนปกติ โดยความผิดปกติมีได้หลายแบบ เช่น

• ลักษณะประจำเดือนสม่ำเสมอทุกเดือน แต่ประจำเดือนมาปริมาณมากกว่าปกติและระยะเวลานานกว่าปกติ
• มีประจำเดือนมาปริมาณและระยะเวลานานปกติ แต่ประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอ คือ มีเลือดออกระหว่างรอบเดือนปกติ
• มีประจำเดือนมาสม่ำเสมอทุกเดือน และระยะเวลานานปกติ แต่ปริมาณมามากหรือน้อยกว่าปกติ
• มีประจำเดือนมาบ่อยกว่าปกติ หรือนานๆ มาครั้งหนึ่ง

สาเหตุ

สาเหตุของอาการเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอด มีได้หลายสาเหตุ ถ้าแบ่งสาเหตุตามอายุของผู้หญิงที่มีเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอด มีสาเหตุที่พบบ่อยในแต่ละช่วงอายุไม่เหมือนกัน คือ
1. ช่วงก่อนวัยรุ่น :

• มีการอักเสบของเยื่อบุช่องคลอด (Vulvovaginitis)
• มีสิ่งแปลกปลอมในช่องคลอด
• มีภาวะเข้าสู่วัยรุ่นก่อนวัย (Precocious puberty)
• เนื้องอกในช่องคลอด
• เยื่อบุช่องคลอดฉีกขาด เช่น ประสบอุบัติเหตุบริเวณช่องคลอด หรือถูกข่มขืน

2. ช่วงวัยรุ่น :

• ได้รับฮอร์โมนเพศหญิงมากขึ้น เช่น กินยาคุมกำเนิด หรือฮอร์โมนทดแทน
• ตั้งครรภ์
• มีภาวะเลือดออกง่าย จากการแข็งตัวของเลือดผิดปกติ (coagulopathy)
• เป็นโรคติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์
• มีเนื้องอกที่กล้ามเนื้อมดลูก (myoma uteri)

3. ช่วงวัยใกล้หมดประจำเดือน :

• มีเนื้องอกที่กล้ามเนื้อมดลูก (myoma uteri)
• มีติ่งเนื้อ (polyp) ที่ปากมดลูกหรือเยื่อบุโพรงมดลูก

4. ช่วงวัยหมดประจำเดือนแล้ว (menopause) :

• ช่องคลอดแห้ง เนื่องจากฮอร์โมนเพศลดลง (atrophic vaginitis) : เป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุด
• มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก (endometrial cancer) : เป็นสาเหตุที่พบได้ไม่บ่อย แต่เป็นโรคที่รุนแรง ดังนั้นผู้หญิงที่มาพบแพทย์ด้วยอาการเลือดออกทางช่องคลอดผิดปกติในวัยหมดประจำเดือนแล้ว มักจะได้รับการตรวจเพิ่มเติมโดยการขูดเยื่อบุโพรงมดลูกไปตรวจเพื่อดูว่าเกิดจากหรือไม่
• ได้รับฮอร์โมนเพศหญิงมากขึ้น เช่น กินฮอร์โมนทดแทน

เมื่อไหร่ควรพบแพทย์

• มีประจำเดือนลักษณะผิดไปจากปกติ
• ผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน (ประจำเดือนขาดไปติดต่อกันนาน 1 ปี) แล้วกลับมีเลือดประจำเดือนมาอีก

ยาที่เกี่ยวข้อง

ยาที่ใช้บ่อย

แหล่งอ้างอิง

1. เสวก วีระเกียรติ และสฤกพรรณ วิไลลักษณ์, บรรณาธิการ. ตำรานรีเวชวิทยา. กรุงเทพฯ : บริษัทโฮลิสติก พับลิชชิ่ง จำกัด. พิมพ์ครั้งที่ 2. 2550.